Sáng sớm 24 tháng 2 nước Nga nổ súng ào ạt tấn công trên khắp đất nước Ukraine. Cả thế giới bàng hoàng và phải mất nhiều ngày để ý thức rằng trật tự thế giới đã bị phá vỡ. Có lẽ những người duy nhất không bất ngờ là kẻ gây chiến và lực lượng tình báo, chính trị gia của các nước lớn. Họ tin nước Nga sẽ nhanh chóng chiến thắng và chấp nhận Putin nuốt chửng Ukraine như Putin đã từng lấy Chechnya, Nam Ossetia, Abkhazia. Dường như đối với họ đó là lựa chọn khôn ngoan để tránh chiến tranh thế giới lần thứ ba. Sự quật cường, anh dũng của quân và dân Ukraine là bất ngờ lớn đối với nhiều chính trị gia phương Tây.
Diễn tiến chiến trường đã bắt buộc họ phải xét lại thái độ và tìm sự lựa chọn khác. Nhưng người bất ngờ lớn hơn cả lại là Putin và bè lũ xâm lược. Nhân dân Ukraine không đón quân đội Putin bằng bánh mì và muối, mà bằng những trận chiến ác liệt. Đối với nhiều người Nga sinh sống trên đất Ukraine thì Ukraine cũng là thiêng liêng đối với chính họ. Tám năm chia cắt đã đủ cho họ thấy tham vọng nhơ bẩn và xấu xa của Putin và thuộc hạ.
Nước Nga chưa bao giờ tồi tệ như ngày hôm nay, cả thế giới tẩy chay nước Nga. Các đồng cấp tại hội nghị G20 không ai muốn chụp hình chung với Lavrov và cũng không muốn ngồi chung bàn trong đại tiệc, những câu hỏi được ném ra cho Lavrov đó là bao giờ các ông dừng cuộc chiến? Dù lì lợm lão luyện nhà ngoại giao nhiều năm đại diện cho đế chế Putin, Lavrov đã nhiều lần rời phòng họp trước những chất vấn và cuối cùng đã bỏ chạy. Nước Nga không còn khả năng đối thoại.
Có thể thấy cả thế giới đứng về phía Ukraine trong cuộc chiến này. Các quốc gia đồng minh và cả "thuộc quốc" như Belarus cũng không nhìn nhận Crimea thuộc Nga. Số ít quốc gia có toan tính gian tham cũng không dám công khai lên tiếng mà chỉ âm thầm lợi dụng tình thế để kiếm lợi ích từ Nga. Putin đã cô lập hóa nước Nga. Putin nã tên lửa siêu thanh vào nên văn minh nhân loại và thách thức thế giới bằng đầu đạn hạt nhân. Khủng bố người dân Ukraine bằng sự tàn bạo.
Khi quan sát diễn tiến chính trị tại nước Nga, với tư cách cá nhân, tôi đã gọi Putin là kẻ giết người. Putin quả là tên ác quỷ, hắn đã giết hại rất nhiều người bất đồng chính kiến. Putin là tên giết người kinh khủng nhất từ sau khi đế chế Liên Xô sụp đỗ về cả phương pháp lẫn mức độ tàn bạo. Đã có nhiều bằng chứng cho thấy hàng loạt vụ nổ mìn, khủng bố trong hơn 20 năm qua giết hại người dân Nga, là nguyên nhân của nhiều cuộc chiến, mà người đặt hàng chính là Putin. Lực lượng thực hiện những vụ này không phải quân khủng bố mà là an ninh Nga. Hàng loạt các vụ chết một cách kỳ lạ và kinh hoàng của các tỷ phú Nga mới đây như là thông điệp của Putin đối với thuộc hạ, chống Putin là chết. Trong quá khứ Putin đã từng đầu độc những người đối lập bằng phóng xạ Novichok (chất độc hóa học thuộc sở hữu của chính quyền Nga mà Nga đã cam kết hủy bỏ và không sử dụng). Với những gì đã và đang xảy ra cần phải nhìn nhận Putin là tên tội phạm chống lại loài người. Chính quyền Nga không chỉ là chính quyền tài trợ cho khủng bố mà chính quyền Nga là một chính quyền khủng bố.
Nước Nga là ác mộng với người yêu nước
Theo theo lời một sĩ quan tình báo, người đã nhiều lần là nghị sĩ Quốc hội Nga, Gennady Gudkov, ngay sau 24 tháng 2 năm 2022 đã có khoảng 4 triệu người Nga rời đất nước (chưa kiểm chứng). Theo báo chí phương tây ít nhất 1,5 triệu người trình độ cao học bỏ ra đi. Đa phần những người ra đi là những người chống lại cuộc chiến tranh này. Nhiều người ra đi vì đã bị đàn áp, họ tin chắc nhà cầm sẽ tăng cường đàn áp không để họ sống yên nếu họ không chịu câm nín. Trong đó có nhiều người thành công và sự nghiệp của họ gắn liền với nước Nga, đặc biệt là lĩnh vực văn hóa nghệ thuật. Bỏ nước ra đi là cắt khỏi cuội nguồn sự sáng tạo, cắt khỏi khán thính giả, độc giả. Ra đi là dứt bỏ một đời sống quen thuộc, dứt bỏ ngôi nhà, dứt bỏ những dự định mơ ước và dứt bỏ một đất nước, không bao giờ là một lựa chọn dễ dàng. Đó là sự đau đớn khác gì dứt một phần da thịt của chính mình. Cuộc chiến xâm lược do Putin và bè lũ tiến hành đã là giọt nước tràn ly đã tích đầy qua năm tháng. Tên độc tài phát xít Putin đã biến nước Nga thành đất nước của những bóng ma khi vắt kiệt tình cảm lòng yêu nước của những con người chân chính. Nước Nga không còn là của họ vì Putin và những thây ma "Zombie" quá đông (ý kiến của nhiều người Nga).
Cuộc chiến giả dối
Putin mở ra cuộc chiến nhân danh sự giải phóng người Nga khỏi chủ nghĩa phát xít. Không có bất kỳ dấu hiệu nào chứng tỏ chính quyền của Zelensky có tính phát xít. Ngược lại tất cả những gì Putin đã và đang làm trên đất Ukraine chính là hiện thân của phát xít. Putin không nhìn nhận sự tồn tại của một dân tộc Ukraine và đang cố gắng tiêu diệt nó. Putin muốn xóa bỏ căn cước Ukraine.
Đây không phải lần đầu, Putin đã từng đem bom đạn "giải phóng" người Nga tại Chechnya khỏi mái nhà của họ, "giải phóng" họ khỏi cuộc sống. Giờ Putin làm lại điều đó ở Ukraine, 95% nhà của người dân Mariupol đã bị tàn phá.
Đất nước của đạo tặc
Qua hàng trăm cuộc điện đàm của những người lính Nga trên chiến trường Ukraine với bố mẹ vợ con và người yêu cho thấy đa số họ cho rằng việc lấy đồ của người dân Ukraine thậm chí hãm hiếp phụ nữ là một lẽ hiển nhiên. Thực tế xảy ra ở khắp nơi mà quân Nga từng chiếm đóng là trộm cắp, giết người, hãm hiếp, hành hạ lên tới mức độ kinh hoàng. Thật không thể tưởng tượng được sự xuống dốc về đạo đức của nước Nga dưới thời Putin. Quốc hội Nga đã chính thức hợp pháp hóa việc buôn lậu. Điều đó có nghĩa là tất cả xe, máy, đồ trộm cắp ở Ukraine sẽ được đăng ký sử dụng và buôn bán tự do. Một tài liệu hi hữu do phóng viên nhà báo thu được từ người lính Nga từng có mặt ở làng Andreaka đã thú nhận tất cả tội ác của mình từ giết người dân vô tội đến trộm cướp. Sự trộm cướp của cuộc chiến này không chỉ diễn ra trên phương diện cá nhân. Nước Nga đã đánh cắp tất cả những gì có thể ăn cắp được từ trang thiết bị trường học bệnh viện, sân chơi trẻ em, lúa mì, hoa quả cho đến sắt thép.
Hiện tại và tương lai nước Nga
Hàng loạt các công ty từ chối hoạt động ở nước Nga. Điều đó không đơn giản là người Nga sẽ không có bigmac của McDonald's, nước Nga sẽ không có hàng loạt những mặt hàng thiết yếu từ thực phẩm, thuốc men, trang thiết bị đến máy móc. Các hệ điều hành máy tính hết hạn sử dụng sẽ không được update. Thuốc men trang thiết bị y tế và ngay cả cả những thuốc ngoại được sản xuất tại nước Nga cũng có nguy cơ phải dừng lại. Toàn bộ phương tiện vận tải của Nga từ xe 4 bánh, xe lửa, tàu biển đến máy bay đều có yếu tố nước ngoài nếu hỏng hóc sẽ không có linh kiện thay thế. Các hãng bảo hiểm dịch vụ bảo trì và cung cấp chứng chỉ từ chối phục vụ khách hàng Nga, các hãng hàng không Nga và vận tải biển có nguy cơ phá sản. Khó có thể tìm được khách hàng sử dụng dịch vụ của con tàu không được bảo hiểm. Hiện tại hãng hàng không Nga đã phải tháo dỡ máy bay để lấy phụ tùng, và không sử dụng người lái thứ hai với mục đích tiết kiệm.
Không thể để Putin dùng công ty khí đốt Gazprom để trói buộc EU. Lộ trình cắt hoàn toàn khí đốt từ Nga đã được thống nhất, Gazprom cũng khó thoát khỏi phá sản.
Thế giới văn minh quay lưng lại với nước Nga bằng những lệnh cấm vận. Rất nhiều người Việt chúng ta hiểu sự cấm vận này như là một cuộc chiến. Đó là một sự hiểu lầm. Cần phải hiểu cấm vận là việc khước từ sự tham dự của một cầu thủ bóng đá chỉ thích chơi bằng tay.
Sự tan vỡ khó tranh khỏi
Cuộc chiến can trường của người dân Ukraine đánh thức niềm tủi nhục công dân hạng hai của nhiều sắc tộc trong liên bang Nga. Sự phi lý không được đối xử một cách công bằng. Người Buryat, Dagestan, Turk chiến đấu vì thế giới Nga trong sự phân biệt đối xử.
Hy vọng các quốc gia sẽ thấy được vận mạng của mình. Xin nhắc lại nước Cộng hòa Czech và Cộng hòa Slovakia đã "chia tay" trong hòa bình. Thế giới chúng ta đang sống rất cần đến nhau. Thế giới càng ngày càng đồng thuận, ví dụ chúng ta đồng thuận luật đi đường. Ngày nay thế giới không còn tồn tại độc quyền.
Cuộc chiến bất nhân phi nghĩa của Putin và bè lũ gây ra tại Ukraine làm thay đổi toàn bộ thế giới. Chưa nói đến hàng trăm ngàn sinh mạng mất đi vĩnh viễn và hàng triệu người bị tổn thương tâm lý và ảnh hưởng lâu dài của cuộc chiến này suốt cuộc đời họ thì mỗi cá nhân chúng ta dù ở rất xa đều cảm thấy cuộc chiến tranh qua chi tiêu hàng ngày.
Nhân loại cần đồng lòng ủng hộ Ukraine kết thúc cuộc chiến.
Praha, 09/2022
Đỗ Xuân Cang
