Nhà hoạt động Lê Đình Lượng tại phiên tòa sơ thẩm ở Nghệ An hôm 16/8/2018. AFP
Hai tù nhân lương tâm bị đối xử tàn tệ trong trại giam vì giúp đỡ bạn tù hoặc không chịu mặc áo tù. Người thân của các TNLT này cho phóng viên Đài Á Châu Tự Do (RFA) biết như vậy qua điện thoại viễn liên hôm 10/10.
Tù nhân lương tâm Huỳnh Thục Vy nói với gia đình rằng bà bị đánh bởi quản giáo trong Trại giam Gia Trung (tỉnh Gia Lai).
Ông Huỳnh Trọng Hiếu, em trai của bà Huỳnh Thục Vy, cho RFA biết, tại buổi thăm gặp vào ngày 9/10, chính nữ tù nhân lương tâm nói với con gái mình về việc bà bị đánh.
“Khoảng năm phút cuối cùng của buổi nói chuyện, chị Vy được lại ôm hai con nhỏ. Chị Vy nói nhỏ vào tai của con gái Tuệ Nhã ‘Mẹ ở trong này bị cán bộ đánh đập và bóp cổ. Con về nói với gia đình thông báo cho luật sư Đặng Đình Mạnh để cứu mẹ. Bé Tuệ Nhã nói lại với ba tôi và tôi như vậy.”
Ông Hiếu nói cháu gái Tuệ Nhã, 6 tuổi, thuật lại trên đường về nhà và gia đình chỉ biết được thông tin như vậy mà không rõ nguyên nhân tại sao chị gái mình bị đánh đập trong trại giam.
Phóng viên RFA đã gọi điện vào số điện thoại của Trại giam Gia Trung nhưng không ai trả lời máy.
Ông Hiếu cũng nói rằng cách đây hai tháng, trong buổi thăm gặp ngày 10/8, vì không được trại giam cho ôm hai con nhỏ của mình, bà Huỳnh Thục Vy đã cầm điện thoại của trại giam ném xuống đất khiến điện thoại bị vỡ nát.
Tuy nhiên, một tháng sau, gia đình có gặp bà Huỳnh Thục Vy và được bà cho biết không bị kỷ luật và được đối xử bình thường.
Ông nghi ngờ việc chị gái mình bị đánh đập có liên quan đến việc bà Huỳnh Thục Vy trợ giúp một số tù nhân khác, bằng cách chia sẻ thức ăn hay cung cấp số điện thoại của người thân của họ cho gia đình ông để gia đình ông liên lạc và đưa thông tin về tình trạng của họ trong tù.
Bà Vy đã nói với gia đình trước đây rằng Giám thị Trại giam Gia Trung không muốn bà giúp đỡ người tù khác như vậy.
Ông Hiếu cho biết gia đình cùng luật sư Đặng Đình Mạnh làm đơn gửi nhà chức trách Việt Nam để yêu cầu làm rõ tố cáo của bà Huỳnh Thục Vy và điều tra nếu có việc đánh đập bà.
Năm 2018, bà Huỳnh Thục Vy (37 tuổi) bị kết án 30 tháng tù giam sau khi xịt sơn lên cờ đỏ sao vàng- quốc kỳ của Việt Nam. Khi đó bà được hoãn thi hành án tù do con còn nhỏ, nhưng bị buộc thi hành án từ ngày 30/11/2021.
Trong khi đó, gia đình tù nhân lương tâm Lê Đình Lượng hôm 10/10 cho biết, trong buổi thăm gặp định kỳ ngày 7/10, ông không được gặp thân nhân. Lý do mà Trại giam Nam Hà đưa ra là ông không chịu mặc đồng phục của trại giam.
Bà Nguyễn Thị Xoan, con dâu của ông Lê Đình Lượng, thuật lại với RFA:
“Có một anh cán bộ ra cũng hằn học với gia đình tôi và nói ‘ông Lượng không muốn gặp gia đình.’ Tôi hỏi lại lý do tại sao bố không muốn gặp gia đình thì anh cán bộ này nói ‘vì ông Lượng không chịu mặc trang phục của trại giam nên trại giam không cho ông ra gặp.”
Theo người con dâu này thì khi gia đình muốn chuyển thức ăn cho ông Lượng, phía trại giam từ chối và nói ông Lượng đang bị kỷ luật nên không được nhận đồ tiếp tế. Phía trại giam từ chối cung cấp thông tin về việc ông bị kỷ luật, và phớt lờ lời đề nghị được gặp giám thị của gia đình.
Theo bà Xoan, gia đình đang rất lo lắng cho ông Lượng, vì trong tháng 8 ông có dặn nếu một ngày nào đó mà ông không được gặp gia đình thì tức là “bên trong có chuyện.”
Chúng tôi không thể liên lạc được với Trại giam Nam Hà để kiểm chứng thông tin về ông Lượng.
Ông Lê Đình Lượng, 56 tuổi, là nhà hoạt động nhân quyền và môi trường lên tiếng về thảm họa môi trường làm cá chết hàng loạt ở miền Trung do nhà máy thép Formosa gây ra năm 2016.
Ông bị bắt giữa năm 2017 với cáo buộc “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền” theo Điều 79 của Bộ luật Hình sự 1999. Tháng 8 năm sau, ông bị kết tán 20 năm tù và năm năm quản chế.
Vào tháng 10 năm 2020, ông từng tuyệt thực nhiều ngày trong Trại giam Nam Hà vì trại giam không cho ông dùng Kinh Thánh và Lịch Phụng vụ cũng như không cho ông dùng giấy bút. Đồng thời ông cũng phản đối điều kiện sống hà khắc từ nguồn nước tại trại giam ô nhiễm nặng nề, không khí bụi bặm từ mỏ đá gần trại giam.
Ông dừng tuyệt thực sau khi trại giam đáp ứng một số điều kiện của ông.
Theo RFA