Ảnh tư liệu về Tổng thống Mỹ Kennedy và Đệ nhất Phu nhân Jacqueline Kennedy trên đoàn xe có hộ tống ở Dallas, Texas, tháng 11/1963.
Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Hoa Kỳ hôm thứ Năm 15/12 công bố hàng nghìn tài liệu liên quan đến vụ ám sát Tổng thống John F. Kennedy hồi năm 1963. Việc công bố được thực hiện sau khi Tổng thống Joe Biden ban hành sắc lệnh hành pháp cho phép giải mật, song vẫn giữ bí mật hàng trăm hồ sơ nhạy cảm khác thêm 1 năm nữa.
Việc công bố 13.173 tài liệu được dự báo sẽ không tạo ra chấn động mới nào hoặc làm thay đổi kết luận của ủy ban do Chánh án Tối cao Pháp viện Earl Warren đứng đầu cho rằng Lee Harvey Oswald, một cựu thủy quân lục chiến và nhà hoạt động cộng sản từng sống ở Liên Xô, đã hành động một mình.
Ông Kennedy bị bắn chết khi đang đi trên đoàn xe được hộ tống qua Dallas vào ngày 22/11/1963, khi ông 46 tuổi.
Hàng nghìn cuốn sách, bài báo, chương trình truyền hình và phim đã khai thác ý tưởng cho rằng vụ ám sát Kennedy là kết quả của một âm mưu phức tạp. Không ai đưa ra bằng chứng thuyết phục rằng Oswald - người bị chủ hộp đêm Jack Ruby bắn chết hai ngày sau khi giết ông Kennedy - có làm việc với bất kỳ ai khác. Mặc dù vậy, vẫn nhiều người tin vào thuyết âm mưu này.
Nhiều tài liệu được công bố hôm 15/12 là của Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), bao gồm một số tài liệu tập trung vào các hoạt động của Oswald và các mối liên hệ của ông ta. Các tài liệu khác tập trung vào các yêu cầu từ Ủy ban Warren điều tra vụ ám sát.
Các tài liệu cho thấy chính phủ Hoa Kỳ đã mở ra hồ sơ có tên là 201 về Oswald vào tháng 12/1960, gần ba năm trước khi ông Kennedy bị ám sát và sau khi Oswald tìm cách đào tẩu sang Liên Xô năm 1959 nhưng thất bại.
Một tài liệu hồi tháng 12/1963 đã mô tả cách thức các quan chức CIA ở thủ đô của Mexico “chặn thu được một cuộc điện thoại” mà Oswald thực hiện vào tháng 10 từ thành phố này tới Đại sứ quán Liên Xô ở đấy “sử dụng tên của chính ông ta” và nói “tiếng Nga rất tệ”. Oswald hy vọng sẽ đi qua Cuba trên đường đến Nga và đang xin thị thực, các tài liệu cho thấy.
Ban đầu, có những lo ngại rằng Ruby, người đã giết chết Oswald, có thể có mối liên hệ nào đó với Oswald. Nhưng trong số các tài liệu mới được công bố, có một bản ghi nhớ được lập ra hồi tháng 9/1964 và gửi tới ủy ban điều tra vụ ám sát tổng thống viết rằng "Cơ quan Tình báo Trung ương không thấy có dấu hiệu nào cho thấy Ruby và Lee Harvey Oswald từng biết nhau, có liên quan hoặc có thể có liên quan theo bất kỳ cách nào".
Với việc công bố hôm 15/12, 95% tài liệu trong tập hợp các hồ sơ của CIA về vụ ám sát JFK sẽ được công bố toàn bộ, một phát ngôn viên của CIA cho biết trong một tuyên bố, và sẽ không có tài liệu nào bị cắt xén hoặc giữ lại toàn bộ sau một năm nữa, là khoảng thời gian để CIA “xem xét kỹ" tất cả các thông tin chưa được tiết lộ trước đó.
Theo Reuters