Sándor Márai trong tác phẩm nổi tiếng của ông, “Bốn Mùa, Trời và Đất” (bản tiếng Việt, NXB văn Học và C.ty Nhã nam, 2010) một tập tản văn mà theo tôi hết sức tuyệt vời có viết về “điềm xấu” như sau, điềm xấu,- hai mươi năm qua văn chương Hungary không có gì khởi sắc là bởi không có nhà văn hay nhà thơ Hungary nào tự tử vì tình. Sándor Márai không lý giải thêm một chữ nào nữa nhưng tôi mơ hồ cảm nhận được điều ông muốn nói.
Sándor Márai sau đó lưu vong sang sống ở Hoa Kỳ. Ông tự sát vào năm 89 tuổi, không thấy ghi lại lý do. Chẳng biết có phải ông đã tự tử vì tình?
Ngày 19 tháng 12 vừa rồi, Tổng Thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy rời chiến trường Bakhmut bay sang Washington D. C để hội kiến với Tổng Thống Hoa Kỳ Joe Biden. Chuyến đi này của Zelenskyy là để cầu Hoa Kỳ viện trợ cho Ukraine. Tôi thấy đây là một điềm lành. Điềm lành cho dân chủ, tự do và hòa bình của thế giới. Phương cách nhận ra những điềm lành dữ của tôilà quán tưởng và lý luận. Tôi quán thấy Zelenskyy sẽ thành công trong chuyến đi này. Hoa Kỳ sẽ tận tình viện trợ cho Ukraine. Đây là cơ hội để Tổng Thống Joe Biden “làm bàn.” Giúp cho Ukraine thắng Nga là một cú lobby tuyệt vời cho cuộc vận động để Joe Biden ngồi lại nhiệm kỳ thứ hai ở chiếc ghế tổng thống vào năm 2023.
Thượng Viện và Hạ Viện Hoa Kỳ cũng sẽ đồng thuận với Tổng Thống Joe Biden bởi vì Hoa Kỳ có nhiều lý do vững chắc để không sợ sa lầy ở cuộc chiến tranh Ukraine như đã từng ở Việt Nam. Cũng không sợ sẽ bị “mắc xương” ở cuộc chiến tranh Ukraine như đã từng ở cuộc chiến tranh Afghanistan. Chiến tranh Ukraine không thể kéo dài như chiến tranh Việt Nam hay chiến tranh Afghanistan. Trong chiến tranh Việt Nam, phe cộng sản đi xâm lược nhưng lại thập thò như không dám nghĩ là sẽ thắng được miền Nam bằng năng lực quân sự. Họ luôn giở những trò ma mị trên bàn cờ chính trị quốc tế để gây ảnh hưởng và nhì nhằng kéo dài chờ cơ hội. Ở chiến tranh Afghanistan, quân Taliban đánh bằng khủng bố và quân dân Afghanistan hầu như hoàn toàn không có tinh thần chiến đấu.
Chiến tranh ở Ukraine khác. Putin công nhiên cho quân Nga vào đánh chiếm Ukraine. Quân dân Ukraine, dưới sự lãnh đạo của Zelenskyy đã chiến đấu mãnh liệt để giữ từng tấc đất. Chiến trường ở Ukraine là một chiến trường mở. Nga xâm lăng và Ukraine chống trả. Quân Nga mạnh hơn, tuy có thể đã tàn phá, hủy hoại cơ sở hạ tầng và gây nhiều thiệt hại cho Ukraine, tôi tin chắc quân đội Nga cũng đã tổn thất không nhẹ, kể cả sinh mạng con người lẫn kinh phí chiến tranh. Và Nga tuy là một quốc gia lớn nhưng chưa hẳn là một đất nước thực sự giàu có và hùng mạnh về quân sự. Bắc Triều Tiên, Iran có tiếp trợ Nga, và dường như Trung Cộng cũng có thập thò chân trong chân ngoài. Nhưng hiện hầu như tất cả các đất nước yêu chuộng tự do dân chủ đều đã và đang tiếp trợ cho Ukraine. Chỉ riêng sự ủng hộ của khối Liên Âu và nay thêm một con số viện trợ hùng hậu của Hoa Kỳ, tất cả sẽ hỗ trợ cho tinh thần và sức chiến đấu dũng cảm của quân dân Ukraine.
Dưới sự lãnh đạo thông minh của Zelenskyy, tôi tin chắc rằng Ukraine và Hoa Kỳ sẽ thắng như lời tuyên bố của Zelenskyy trong bài điều trần trước Quốc Hội Hoa Kỳ.
Tổng Thống Zelenskyy sang cầu viện Hoa Kỳ là một điềm lành. Tổng Thống Joe Biden và Lưỡng Viện Hoa Kỳ sẽ ủng hộ Ukraine là một điềm lành nữa. Tại sao? Giữa Hoa Kỳ và Nga đã xảy ra không biết bao nhiêu chuyện. Từ Chiến tranh nóng, Chiến tranh lạnh, Tự do, Cộng sản, quân chủ, dộc tài, phát xít, v.v.. Hoa Kỳ luôn chờ một cơ hội nào đó để triệt được Nga, dù chỉ là một hiệp. Tuy nhiên, thẳng thừng tuyên chiến với Nga hay bất cứ quốc gia nào khác, đó không phải là phong cách của Hoa Kỳ. Chiến tranh Ukraine là cơ hội để Hoa Kỳ hạ Nga. Hoa Kỳ sẽ hạ Nga bằng cách viện trợ cho Ukraine thắng Nga. Ukraine thắng Nga, đánh đuổi được Nga ra khỏi bờ cõi có nghĩa là Hoa Kỳ thắng Nga. Sau chiến thắng này, uy tín và uy thế của Hoa Kỳ sẽ “Be Great Again.” Hoa Kỳ sẽ trở lại ngôi vị lãnh đạo thế giới như ngày xưa. Tôi cho rằng cả Tổng Thống Joe Biden và lưỡng viện Hoa Kỳ đều nhìn ra vai trò của Ukraine trong cục diện này. Cho nên, ủng hộ và viện trợ cho Ukraine là chuyện tất nhiên.
Thêm một điềm nữa, đây là điềm xấu cho Nga nhưng lại vẫn là điềm lành cho Ukraine. Theo tin từ Newsweek ngày 03 tháng 01, 2023, lúc 6h 52 phút chiều theo giờ miền Đông nước Mỹ, thì Nga thừa nhận quân đội Nga đã phải trải nghiệm một tổn thất nặng nề nhất từ khi bắt đầu cuộc xâm lược Ukraine tới giờ. Đó chính là cuộc tấn công bằng tên lửa HIMAR của quân đội Ukraine hôm thứ Hai ngày 02 tháng 01, 2023 vào kho lưu trữ đạn dược và chiến xa của Nga tại thành phố Makiivka, phía Đông Donesk, nơi quân Nga đang chiếm đóng trái phép trên lãnh thổ Ukraine. Bộ Quốc Phòng Nga chỉ thừa nhận có 63 quân nhân tử thương, trong khi truyền thông Ukraine ước tính Nga phải mất tới vài trăm người trong vụ tấn công này.
Tờ báo Sự Thật Ukraine Online nói rằng cuộc tấn công này đã giết chết khoảng 400 người lính Nga, và thêm khoảng 300 người nữa bị thương. Igor Girkin, một sĩ quan chỉ huy từng giữ vai trò quan trọng trong cuộc chiếm đóng trái phép bán đảo Crimea, 2014 viết trên Telegram rằng hàng trăm lính Nga thiệt mạng và bị thương, nhiều người còn đang bị vùi dưới đống đổ nát. Nhiều nguồn tin rất khác biệt cho thấy tên lửa HIMAR của Ukraine bắn vào Makiivka đã gây thiệt hại rất lớn cho Nga và ngược lại, đó là một chiến công đáng kể của Ukraine. Điềm xấu cho Nga và là điềm lành cho Ukraine là vậy.
Cuộc chiến ở Ukraine không thể kéo dài. Hơn ai hết, Putin là người nhìn thấy điều đó. Hơn ai hết, Putin nóng ruột nhưng sẽ không làm được gì. Nhưng Mỹ, Ukraine và những đồng minh của Ukraine sẽ làm được gì để đi đến kết cuộc này?
Chiến tranh ở Ukraine phải chấm dứt và sẽ chấm dứt sớm cùng lúc với giấc mộng làm Sa Hoàng của Putin, cùng lúc với giấc mơ đánh chiếm Đài Loan, nhất thống thiên hạ của Tập Cận Bình. Lúc đó, Trung Cộng sẽ bắt đầu đối diện với một tình thế mới, một nước Hoa Kỳ mới mà sự chống lưng ngầm trong bóng tối của đồng bọn là Nga giờ đây sẽ không còn gì là uy lực nữa. Joe Biden bỗng nhiên khế hợp được những cơ duyên, thành tựu được bao nhiêu là di sản vĩ đại để lại cho đời sau từ hai nhiệm kỳ tổng thống của mình. Trước hết là vực nước Mỹ trở lại vai trò cường quốc số Một thế giới. Thứ hai là ổn định được hòa bình châu Âu làm bàn đạp ổn định hòa bình toàn cầu. Thứ ba là triệt hạ được Nga, theo di chúc truyền đời của Hoa Kỳ, và như vậy chẳng khác nào đã mở ra cho Hoa kỳ một trang sử mới.
5/1/2023.
TRẦN NGHI HOÀNG