Câu chuyện này có thể đã có rất nhiều người biết, sau khi những tài liệu mật được công bố.
Câu chuyện tình yêu lãng mạn của nhà bác học Albert Einstein với nữ điệp viên Margarita. Margarita có lẽ tiếng Pháp là Marguerite hay nó ngắn gọn là Margo, tiếng Việt cứ hiểu là cúc, là hoa cúc, hoa cúc mùa thu đẹp là dường nào, Einstein đã say mê Thu Cúc và không ngần ngại tiết lộ cho nàng đầy những thông tin và dữ liệu làm bom atomique.
Câu chuyện bom nguyên tử bắt nguồn ở câu chuyện tình lãng mạn của Albert Eistein và Margarita.
Năm 1935 Albert Einstein giảng dậy ở đại học Princeton (Hoa Kỳ). Nhà trường có ý tạc tượng Einstein để trưng bầy và làm kỷ niệm mai sau. Họ mời nhà điêu khắc tài hoa người Nga la Conencov đến tạc tượng Einstein. Conencov tới Mỹ mang theo người vợ không chính thức là nàng Margarita rất xinh đẹp.
Ở Moscou Margar sinh ra trong một gia đình quý tộc Nga, đã tốt nghiệp đại học luật khoa. Margar đã sẵn đẹp, lại thông minh và học giỏi, nên nàng rất dễ thương và lôi cuốn. Nhà văn Juan Bunin (người được giải Nobel văn học) yêu Margar, nhưng Margar đi theo điêu khắc gia Conencov. Khi Conencov 42 tuổi và Margar mới ngoài 20.
Khi Conencov đề nghị cưới hỏi, gia đình Margar từ chối, nhưng Margar yêu Conencov và đi theo sống chung với Conencov. Năm 1923 cả hai chuyển sang Mỹ và ở lại Mỹ. Họ tổ chức một cuộc triễn lãm quốc tế.
Theo các cuốn sách viết về các điệp viên và các điệp vụ lừng danh thế giới (nhà xuất bản Lao Động và Trung Tâm Văn Hóa Đông Tây tiết lộ) thì Margar có ấn tượng rất sâu sắc về Einstein ngay trong lần đầu tiên gặp gỡ. “Ông ấy là một người khiêm nhường kín đáo mà tôi yêu mến, ông ấy không thích các cuộc hội hè đông đảo, ông ấy thường nói đùa là ông nổi tiếng vì có mái tóc bù xù tự nhiên như sư tử… mà tôi rất muốn ôm!”
Trong lúc chồng bà ngồi vẽ chân dung Einstein, mê thuyết tương đối của ông, Margar chăm chú nghe nhưng còn rất nhiều điều không hiểu nổi. Einstein liền lấy ra tờ giấy vẽ sơ đồ và họa hình để thuyết giảng thế nào là thuyết tương đối, là quan sát sự vật theo nhiều góc cạnh, nhiều vị trí tùy cả thời gian. Einstein đã nghĩ ra chữ ALMAR (=Albert + Margar) nhờ giảng giải hoài hoài thuyết tương đối, Einstein và Margarita chộp được nhau trong tình yêu! Khi đó Einstein 56 tuổi và Margarita 39.
Họ, cả hai thể hiện tình yêu cuồng nhiệt và lãng mạn. Einstein bạo dạn viết một bài sonat gửi cho Margar:
Hãy tới Princeton với anh trong đời thực
để nghĩ ngơi để tĩnh tâm đôi chút
ta sẽ cùng đọc Lev Tolstoi
Em sẽ ngước nhìn anh khi mệt mỏi
Đôi mắt dịu dàng âu yếm bình yên
Và anh thấy ánh trời sáng bừng lên
Em vẫn nói em yêu anh có thể…
Conencov vẫn say mê ngồi tạc tượng, nhiều năm sau đó, Einstein và Margarita thường xuyên gặp gỡ nhau, cùng nhau đi nghỉ hè. Einstein viết thư cho Conencov bảo rằng theo ý kiến của bác sỹ, Margar nên thường xuyên tới vùng hồ Saranak nghỉ ngơi, khí hậu ở đó ôn hòa thích hợp cho người mắc bệnh như bà (?) Einstein và Margar đi những du thuyền nổi tiếng ở đó và thuê ngôi nhà số 6 cùng vui sống bên nhau.
Margar có cảm tình từ phút đầu tiên với Einstein, ngoài tình yêu, việc bà đến với Einstein còn nằm trong một kế hoạch tình báo của Moscou nhằm moi bí mật khoa học và công nghệ bom nguyên tử của Mỹ. Từ khi theo Conencov sang Mỹ, Margar trở thành một mắt xích trong lưới tình báo Moscou hoạt động tại Mỹ, Margar nhận chỉ thị trực tiếp từ Lisa Zarabina (vợ trưởng ty cơ quan tình báo Liên Xô ở Mỹ). Không rõ cụ thể họ gặp nhau là vô tình và tình yêu đưa đẩy hay có chủ ý. Nhiều khả năng cho thấy có sự sắp xếp của cơ quan tình báo Nga.
Qua Einstein, Margarita thu nhận được những thông tin cần thiết và khả năng chế tạo bom nguyên tử của Mỹ. Hình như Margar cũng cài được nhiều điệp viên vào môi trường làm việc của những nhà bác học tài ba ở Mỹ. Margar biết được ngày Mỹ thử quả bom nguyên tử đầu tiên ở bang New Mexico, 16-7-1945.
Nhưng những tài liệu ấy chưa đủ để Nga tự sản xuất bom nguyên tử.
Nhiệm vụ nặng nề hơn vẫn giao cho Margarita Liên Xô ra lệnh cho Margar phải làm sao để Einstein cung cấp thêm dữ liệu, khi đầy đủ thông tin và dữ kiện hoàn thành bom thì Margar mới được trở về quê hương… Hay là chết?
Khi ấy Margar đã xa Liên Xô 20 năm. Thật khó khăn, Margar đành nói thiệt với Einstein và cầu nguyện mong một sự giúp đỡ. Einstein có nhiều ngạc nhiên, nhưng rồi cuối cùng, vì tình yêu? Yếu Lòng?
Ông tiết lộ hết hồ sơ, kế hoạch làm bom nguyên tử cho Margar biết.
Vậy bom nguyên tử hoàn thành ở Nga là do tình yêu của Einstein và Margarita? Tất cả là lỗi của Einstein!
Nhưng cũng còn một chi tiết khác cho thấy thông tin nguyên tử không hoàn toàn được chu cấp bởi tình yêu.
Số là sau khi Mỹ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima và Nagasaki, Albert Einstein và nhiều khoa học gia đã tham gia dự án Manhattan (dự án chế tạo bom hạt nhân) luôn luôn cảm thấy lương tâm họ bị dằn vặt, nên họ cung cấp cho Liên Xô công thức chế tạo bom, để tạo thế cân bằng, không để cho Mỹ độc quyền tác oai tác quái, cũng hơi phảng phất ít nhiều thuyết tương đối.
Sau nghiệp vụ này, Margarita được về Moscou, Einstein muốn giữ người yêu lại Mỹ, nhưng ông chợt nhận ra nàng là một gián điệp lớn thì sống ở Mỹ, rất nguy hiểm cho tính mạng nàng. Họ đành ngậm ngùi chia tay.
Cuối đời, Einstein mất năm 1955, ông vẫn giữ nguyên vẹn tình cảm yêu mến nhất cho Margar và ông yên trí là bà đã cho ông một hạnh phúc êm đềm nhất trong cuộc đời ông… và bà đáng được ông cho tất cả sự nghiệp, sự nghiệp mang theo để tàn sát nhân loại (?)
Margar trở về Moscou, lúc nào cũng đau đáu thương nhớ Einstein. Để xoa dịu nỗi bi thương của hai người, Lisa Zarabina tạo thuận lợi để hai người được trao đổi thư tình qua một nhân vật khác.
Khi Mỹ và Liên Xô đụng chiến tranh lạnh, thì hai người tai ác này phải cắt đứt mọi liên lạc. Từ đó Margarita bệnh nặng hơn, bệnh tim, đến lúc sắp từ giã cõi đời, Margar nhắn nhủ thân nhân hãy hủy hết mọi tư liệu liên quan đến nghiệp vụ, chỉ giữ lại cho bà và bên cạnh bà những thư từ mà Einstein đã viết và một cái đồng hồ bé bé xinh xinh mà Einstein đã mua tặng cho bà trước cuộc chia ly.
Paris Mars 2023
Chúc Thanh
