Ông Nguyễn Văn Đức Độ đọc cuốn Cẩm nang về Quyền Con người trước khi bị bắt giam
Chụp màn hình FB Nhi Bé Hoàng

Tù nhân lương tâm (TNLT) Nguyễn Văn Đức Độ cáo buộc cán bộ Trại giam Xuân Lộc (Đồng Nai) có âm mưu đầu độc ông bằng nước uống, tuy nhiên một cựu tù chính trị cho biết căng-tin của trại thường bán nước uống có chất lượng kém.
Ông Độ, 48 tuổi, đang thi hành án đến năm thứ bảy trong bản án 11 năm tù giam về tội danh “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền” theo Điều 79 của Bộ luật Hình sự 1999. Ông bị giam giữ ở Đội 24- Phân trại số 2 của cơ sở giam giữ có tên khác là Z30A.
Ông cho gia đình biết, mới gần đây, ông và bạn tù cùng phòng là Vương Thanh Thuận mua 17 bình nước loại 20 lít/bình để nấu ăn và uống. Tuy nhiên, ông gặp vấn đề về sức khỏe khi sử dụng đến bình nước thứ tư.
Ông Nguyễn Đức Hải, em trai của ông Độ, nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) sau chuyến thăm gặp anh ruột trong trại giam ngày 23/5:
“Anh nói là lúc đầu uống thì không biết, thi thoảng ngửi thấy mùi thuốc tây. Uống vô đau bụng, để một vài ngày sau toàn ngửi thấy mùi thuốc trừ sâu. Uống vô là đau quặn ruột chịu không nổi, rồi bị tiêu chảy.”
Ông Độ, thành viên của Liên minh dân tộc Việt Nam tự quyết và Phó Chủ tịch của Phong trào Lao động Việt, thuật lại cho gia đình biết ông đã đề nghị quản giáo cho gặp giám thị trại giam để phản ánh vấn đề về nước uống nhưng quản giáo im lặng.
Ông nghi ngờ có âm mưu ám hại ông vì chỉ có hai người trong phòng ông gặp vấn đề khi sử dụng nước đóng bình mua từ căng-tin của trại giam trong khi những người khác cũng mua nước bình như thế nhưng không bị sao.
Hiện ông phải mua nước đong chai loại nửa lít/chai để uống nhưng việc này không thể kéo dài vì giá đắt trong khi tiền trợ giúp từ gia đình hạn chế.
Phóng viên có liên lạc với người thân của ông Vương Thanh Thuận để tìm hiểu sự việc, gia đình cho biết hai ngày trước ông Thuận gọi điện thoại về nhưng không đề cập gì đến nước uống có vấn đề. Tuy nhiên, người này cũng cho biết ông Thuận ít khi chia sẻ những vấn đề mà ông đối mặt ở trại giam.
Phóng viên gọi điện nhiều lần vào số điện thoại của Trại giam Xuân Lộc để xác minh vụ việc nhưng không có người nhấc máy.
Cựu tù chính trị nói Z30A bán nước kém phẩm cấp
Một cựu tù chính trị từng ở trại Xuân Lộc, mới được trả tự do trong năm 2022 cho RFA biết, trại giam thường cung cấp nước bơm từ giếng khoan cho tù nhân sử dụng để uống và sinh hoạt.
Vì là nước giếng khoan nên không thể dùng để uống và nấu ăn, và thậm chí cũng rất khó dùng để tắm giặt, nên tù nhân phải mua nước đóng bình của căng-tin trại giam với giá 20.000 đồng/bình trong khi giá thị trường là 8.000 đồng/bình 20 lít.
Vẫn theo tù nhân có thời gian ở chung buồng giam với ông Nguyễn Văn Đức Độ, nước đóng bình này có chất lượng kém, một số bình lẫn tạp chất có thể nhìn thấy được bằng mắt thường.
Do vậy, tù nhân thường phải lọc nước lại và đun sôi, để nguội sau đó mới dám uống nếu không muốn bị đau bụng.
Những người tù không có điều kiện mua nước đóng bình phải sử dụng vải để lọc nước mưa hoặc nước giếng khoan cung cấp bởi nhà tù.
Cựu tù chính trị không muốn nêu danh tính vì lý do an ninh, cho biết trong thời gian khoảng ba năm thi hành án ở trại giam cách TPHCM hơn 100 km, ông chứng kiến nhiều trường hợp bị đau bụng, tiêu chảy khi uống nước mua từ căng-tin.
Ông Nguyễn Văn Đức Độ bị bắt cùng với bốn thành viên khác của tổ chức Liên minh dân tộc Việt Nam tự quyết vào tháng 11/2016. Họ bị kết tội “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền” trong phiên tòa vào năm 2018 với mức án từ tám năm đến 15 năm tù giam.
Ông Độ có một số lần cùng với nhiều người tù chính trị lên tiếng phản đối các bất công trong trại giam, tuy nhiên không được đáp ứng mà còn bị đàn áp.
Ông từ chối thẳng thừng và khẳng định mình vô tội, khi quản giáo khuyên ông nhận tội để đổi lấy việc được giảm án và được tự do hơn trong trại giam, cũng theo lời ông Độ kể với gia đình.
Theo RFA