Sau gần một năm rưỡi chịu đựng những trận oanh kích khốc liệt của Nga, những tuần lễ gần đây Ukraina bắt đầu dùng drone trả đũa vào lãnh thổ địch, song song với cuộc phản công ở miền đông và miền nam nhằm tái chiếm lãnh thổ. Thông tín viên Le Monde trong số báo ngày 01/08/2023 mô tả « Tại Matxcơva, cuộc sống hàng ngày dưới sự tấn công của drone ».
Kính vỡ nát gần một tòa nhà văn phòng ở khu kinh doanh Moskva City do bị drone Ukraina tấn công ngày 30/07/2023. REUTERS - STRINGER
Matxcơva bắt đầu quen với việc bị drone Ukraina tập kíchTrung tâm kinh doanh của thủ đô Nga và một trong ba phi trường đã phải ngưng các chuyến bay, nhưng những vụ tấn công đã trở thành thường lệ không làm ai thiệt mạng. Trên các đường phố ở khu trung tâm Matxcơva, có những tấm bảng báo hiệu mới ghi dòng chữ « Cấm các drone ». Các tài xế taxi than phiền khi đến gần Kremlin và các trụ sở chính quyền, GPS không còn hoạt động khiến người lái xe mất phương hướng. Kết nối internet tư nhân tại những căn hộ gần các ngã tư huyết mạch bị rối loạn vì phá sóng. Cách đây vài ngày, một drone đã rơi xuống gần bộ Quốc Phòng.
Mười bảy tháng sau cuộc xâm lăng Ukraina, những vụ drone tấn công không còn xa lạ với người dân Matxcơva. Mới đây vào sáng sớm Chủ nhật 30/08, họ được thông báo một chiếc đã bị rơi và hai drone khác bị « vô hiệu hóa bằng thiết bị điện tử ». Cùng ngày ở Crimée, « 16 drone Ukraina đã bị phòng không phá hủy, 9 chiếc khác bị vô hiệu hóa và rơi xuống Hắc Hải ». Phía sau nỗ lực minh bạch này trên truyền hình nhà nước là thông điệp ưu tiên của Vladimir Putin : mọi sự vẫn bình thường.
Ở Matxcơva, hai tòa tháp của khu kinh doanh sang trọng Moskva City đã bị hư hại. Thị trưởng Sergei Sobianin thông báo không có ai thương vong nhưng không cho biết gì thêm, tại thành phố mà một số cư dân phản đối việc tấn công Ukraina. Ngoại trưởng Sergei Lavrov nói rằng những vụ tấn công này « không thể nào thực hiện nếu chế độ Kiev không có sự giúp đỡ của Hoa Kỳ và NATO ».
Zelensky : Chiến tranh quay lại đất Nga là điều hợp lýĐêm Chủ nhật rạng sáng thứ Hai 31/07 các drone nhắm vào một trụ sở cảnh sát ở Briansk nằm gần biên giới Ukraina và trước đó vào thứ Sáu, Nga nói đã chận được hai hỏa tiễn S-200 của Ukraina ở miền tây nam, nhưng các mảnh vỡ làm ít nhất 16 người bị thương ở Taganrog, cũng ở gần biên giới.
Những vụ drone xâm nhập đã trở thành thông thường kể từ ngày 03/05, khi hai drone tấn công ngoạn mục vào nóc điện Kremlin. Một vụ khác gây ấn tượng hôm 30/05 : theo các nguồn tin không chính thức, hơn 30 drone nhắm vào các tòa nhà, trong đó có những căn nhà chỉ cách tư gia của Vladimir Putin khoảng mười mấy phút chạy xe. Mỗi lần Kremlin đều trấn an « Không có rủi ro nào cho dân cư », « Tổng thống đã được thông báo trực tiếp », « Hệ thống phòng không hoạt động tốt ».
Khác với những trận mưa hỏa tiễn trút xuống Kiev, Matxcơva không bị ảnh hưởng, nhưng tâm trạng bất an đã xuất hiện. Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm Chủ nhật đã cảnh báo : « Dần dà cuộc chiến sẽ quay lại trên đất Nga, tại những trung tâm mang tính biểu tượng và các căn cứ quân sự. Đó là một tiến trình tự nhiên không thể tránh khỏi, và hoàn toàn đúng đắn ».
Các « trại ái quốc » tập cho trẻ em Nga quen với súng đạnTrong khi đó, Matxcơva ra sức tẩy não thanh thiếu niên. Le Figaro tìm đến các trại huấn luyện « quân sự ái quốc » đang nở rộ ở Nga, đón tiếp những trẻ em đôi khi rất nhỏ tuổi. Một em bé 9 tuổi mặc đồ treilli đội nón kết lính như các bạn khác, nói rằng các em được học bắn súng, đào giao thông hào…tất cả đều thú vị và ng định, khi tổ quốc kêu gọi em sẽ cầm súng bảo vệ.
Những trại hè vốn quen thuộc ở Nga, nhưng những năm gần đây xuất hiện khắp nơi, mang màu sắc quân sự trong bối cảnh chiến tranh với Ukraina và dân tộc chủ nghĩa lên cao. Những cậu bé mang những khẩu kalachnikov giống y như thật, cùng trọng lượng và kích thước để tập hành quân, các em lớn nhất đeo súng cả trong bữa ăn. Những huấn luyện viên là giáo viên, hướng dẫn viên, cựu quân nhân rất chuyên nghiệp.
Dưới sự hướng dẫn, các « chiến binh » nhỏ tuổi theo nhau tiến lên, « dọn sân bãi » bằng lựu đạn, chiếm chiến hào địch, nã những tràng đạn vào rừng…Buổi tối các em được xem những phim Đệ nhị Thế chiến hay chiến tranh Afghanistan, và theo ban giám đốc, không chiếu cảnh chiến tanh Chechnya hay « chiến dịch quân sự đặc biệt » ở Ukraina.Tại Tiumen ở Xibêri chẳng hạn, 900 trẻ em được dạy cách sử dụng drone. Kỳ tựu trường tới, chương trình giảng dạy và sách giáo khoa sẽ đặt nặng trọng tâm « ái quốc ». Hai lớp cuối trung học sẽ phải học căn bản quân sự mỗi tuần hai giờ như thời xô-viết.
Nếu Nga thắng thế ở Ukraina, Moldova sẽ là nạn nhân sắp tớiCũng liên quan đến Nga, Le Figaro cho biết « Là nạn nhân cuộc chiến tranh đa diện của Nga, Moldova hướng về phía châu Âu ». Chisinau vừa trục xuất nhiều « nhà ngoại giao » về Matxcơva, đồng thời dựa vào các đối tác châu Âu để tăng cường năng lực radar và an ninh mạng.
Những ăng-ten trên nóc đại sứ quán Trung Quốc ở Chisinau chắc chắn dùng để dọ thám. Thứ Tư tuần trước, bộ Ngoại Giao Moldova đã triệu mời đại sứ Nga để yêu cầu giảm nhân sự, còn khoảng 12 viên chức và 15 nhân viên kỹ thuật, do « nhiều hoạt động không thân thiện, không liên quan đến nhiệm vụ ngoại giao ». Quyết định này được đưa ra một tháng sau khi cấm đảng thân Nga Shor hoạt động vì tham gia vào các thủ đoạn của Matxcơva. Thủ lãnh đảng này là Ilan Shor và sáu người khác đã bị Liên Hiệp Châu Âu (EU) trừng phạt.
Moldova dễ bị tổn thương vì một cuộc xung đột đóng băng từ 30 năm qua, vì kinh tế nghèo nàn lệ thuộc nặng nề vào năng lượng Nga, và thiếu vắng một chiến lược chiều sâu. George Scutaru, giám đốc New Strategy Center nhấn mạnh : « Nếu tình hình diễn biến thuận lợi cho Nga ở Ukraina, một ngày nào đó Matxcơva sẽ quyết định chiếm đóng Moldova ». Hồi đầu năm, chính quyền của bà Maia Sandu đã phá vỡ được một âm mưu phá hoại của một nhóm giả dạng cổ động viên bóng đá từ Serbia hay Montenegro đến. « Moldova phải chiến đấu để sống còn » - Scutaru nói.Từ khi Ukraina bị xâm lăng, các vụ tấn công tin học vào Moldova bùng nổ, nước này cũng là mục tiêu của chiến dịch bóp méo thông tin.
Để giúp đỡ Chisinau, viện trợ của EU từ mùa thu 2021 đã vượt quá 1 tỉ euro, trong khi trước đây chỉ khoảng 50 triệu euro/năm, giúp chống lại chiến tranh đa diện. Châu Âu cũng giúp Moldova không còn lệ thuộc 100 % vào khí đốt Nga, và « phi tài phiệt hóa » nền kinh tế trong khuôn khổ cuộc chiến chống tham nhũng. Hai tài phiệt chính là Ilan Shor và Vladimir Plahotniuc đang bỏ trốn tại Israel và khu vực Thổ Nhĩ Kỳ của Chypre.
Theo RFI