Quá trình “Tẩy xoá Nga” của Ukraine đang diễn tiến, khi các thành phố loại bỏ các biểu tượng và những nét văn hóa từ thời Xô Viết. Thúc đẩy bởi bom đạn Nga và chính quyền Ukraine, quá trình “tẩy xóa Nga” bắt đầu từ sau khi Liên Xô sụp đổ, đang tăng tốc với cuộc chiến.

Kharkiv là một trong những thành phố tại Ukraine đang xóa bỏ dấu vết quá khứ Xô Viết của mình bằng cách loại bỏ nghệ thuật, biểu tượng, sách và ngôn ngữ Nga. Không mấy thành phố ở Ukraine đang có nhiều nỗ lực như Kharkiv, một thành phố có truyền thống nói tiếng Nga, để xóa bỏ quá khứ của mình. Hàng trăm con phố mang những tên Liên Xô đã được đổi tên, hàng chục tượng đài bị phá bỏ và vô số sách viết bằng tiếng Ukraine đã thay thế sách tiếng Nga trên các kệ trưng bày.

Nhà sử học và xuất bản sách Oleksandr Savchuk giải thích: "Những cuốn sách này có tác dụng chữa bệnh đối với con người". "Có nghĩa là, người ta dường như nhận được một sự bảo vệ nào đó khi đọc chúng và cảm nhận rằng trên thực tế, có một văn hóa Ukraine, có một nghệ thuật Ukraine, có một nhà nước Ukraine và Ukraine có những nghệ sĩ, họa sĩ, kiến trúc sư, nhà điêu khắc và những nhân vật nổi tiếng.

Tất cả đều là chúng tôi. Đó là cách xác định bản sắc (dân tộc). Đó là lý do tại sao người ta mua những cuốn sách này."

Cuộc xâm lược toàn diện của Nga đã khiến nhiều người dân tìm về sử dụng tiếng Ukraine. Mykola Kolomiets, một nghệ sĩ và cũng là giáo viên, cho biết: “Khi tôi nói điều gì đó bằng tiếng Nga (vào thời điểm cuộc xâm lược bắt đầu), tôi cảm giác có vị khó chịu trong miệng, như thể tôi đã ăn phải một thứ gì đó đã thối rữa”.

Trong khi đó, Natalya Denisova, giám đốc nghệ thuật và là người sáng tạo múa rối của Nhà hát Múa rối Hàn lâm Kharkiv, tuy thừa nhận rằng sau 18 tháng chiến tranh, khó có thể tổ chức một cuộc tranh luận bình tĩnh về việc sử dụng ngôn ngữ của kẻ xâm lược, nhưng bà không ủng hộ việc xóa bỏ nó hoàn toàn:

"Mọi người đã sống với ngôn ngữ này. Có những lúc nó bị áp đặt một cách mạnh mẽ. Điều đó gây ra tình trạng dù muốn hay không, mọi người hầu hết đều dùng tiếng Nga. Và nếu chúng tôi nói rằng điều đó đã xảy ra bằng vũ lực, rằng chúng tôi bị nhồi ép tiếng Nga, thì tôi không chắc chúng tôi có nên tống khứ nó ra bằng cách tương tự.

Vì như vậy chúng tôi chẳng khác gì họ."


Thục-Quyên lược dịch