Những căn nhà được cơi nới như thế này rất khó thoát thân nếu có hỏa hoạn. AFP

“Có tiền là qua hết” là câu cửa miệng mà người dân Việt Nam nói đến trong tất cả mọi lĩnh vực, từ bệnh viện, trường học, giao thông, xã hội cho đến cả sinh mạng người dân.
Với vụ cháy chết một phần ba cư dân tại một "chung cư mini" ở Hà Nội mới đây, có thể thấy tất cả công đoạn về an toàn cháy nổ cho cư dân nơi đây không được coi trọng. Theo thông tin được truyền thông Nhà nước loan tải, nguyên nhân vụ cháy chết nhiều người là do tòa nhà nằm trong ngõ sâu nên xe cứu hỏa không tiếp cận được; chủ đầu tư tận dụng tối đa quỹ đất nên không có lối thoát hiểm; cơ sở vật chất phòng cháy chữa cháy chỉ mang tính hình thức…
Một số người trong lĩnh vực xây dựng cho rằng, luật an toàn trong xây dựng những chung cư, nhà ở đều có nhưng “cơ chế bao thư” đã khiến an toàn sinh mạng con người không còn được coi trọng nữa.
Cái ‘văn hóa bao thư’ của nó mà. Cái nào qua được là nó cho qua. Không phải chỉ có cái chung cư này đâu. Nó nhiều lãnh vực lắm. Họ đâu nghĩ đến chuyện sẽ cháy nhà mà chết đến năm mươi mấy người. Nói chung, cái chuyện sinh mạng ở Việt Nam người ta rất là coi thường. - Ông Huỳnh Phi
Ông Huỳnh Phi, chủ một văn phòng bảo hiểm nhân thọ ở Sài Gòn nói với RFA nhận định của ông:
“Cái ‘văn hóa bao thư’ của nó mà. Cái nào qua được là nó cho qua. Không phải chỉ có cái chung cư này đâu. Nó nhiều lãnh vực lắm. Họ đâu nghĩ đến chuyện sẽ cháy nhà mà chết đến năm mươi mấy người. Nói chung, cái chuyện sinh mạng ở Việt Nam người ta rất là coi thường.
Họ ăn hối lộ để cho qua cả những chuyện liên quan đến sinh mạng con người.
Bây giờ đi kiểm tra phòng cháy chữa cháy. Bỏ bao nhiêu ngàn tỷ để mua bình chữa cháy cho có phong trào. Qua phong trào đâu lại vào đó. Có thể ý thức về sinh mạng con người của người dân nó không cao. Nhưng về phía quản lý nhà nước, phải cảnh báo cho người dân những nguy hiểm thì mới đúng vai trò của nhà nước là người thổi còi. Do đó đòi hỏi luật pháp phải nghiêm để mọi người phải tuân thủ dù muốn dù không. 
Một xã hội phải có dân và nhà nước. Mà có nhà nước là phải có quản lý nhà nước. Góc độ quản lý nhà nước là điều rất quan trọng. Bây giờ mình hỏi, vai trò quản lý nhà nước ở đâu, người kiểm tra phòng cháy chữa cháy chung cư có kiểm tra không hay chỉ tới lấy bao thư rồi về?”
Ngoài chuyện cháy nổ gây chết người, còn nhiều lĩnh vực khác mà nguy cơ rình rập đến sinh mạng con người một cách trực tiếp hoặc gián tiếp, là giao thông và thực phẩm.
Về lĩnh vực thực phẩm, những bản tin như; Hàng tấn xúc xích không rõ nguồn gốc bị thu giữ; Ba tấn nội tạng hôi thối trên đường vận chuyển đi tiêu thụ bị thu giữ; Hơn 2 tấn gà chết đã bốc mùi chuẩn bị bán cho cơ sở giò chả; Hơn ba tấn chân gà đông lạnh không rõ nguồn gốc bị tiêu huỷ… cho thấy sinh mạng con người không được coi trọng. Trách nhiệm đến từ các cơ quan hữu trách.
Còn về giao thông, thống kê của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia cho thấy, chỉ trong sáu tháng đầu năm 2023, cả nước xảy ra gần 5.000 vụ tai nạn giao thông, làm chết hơn 2.800 người, bị thương gần 3.500 người.
Luật sư Lê Quốc Quân nhận định;
“Rõ ràng, đời sống hay tính mạng của người Việt Nam ở trong nước rất rủi ro. Có thể nói, đời sống, sinh mạng hay nhân phẩm của một con người là như nhau ở bất cứ đâu trên thế giới. Nhưng cái rủi ro đến với người dân Việt Nam rất nhiều và rất bất ngờ.
Đặc biệt là góc nhìn từ phía nhà nước thì tôi thấy nó không được tôn trọng, nó không đủ chặt chẽ. Tôi nghĩ về phía nhà nước họ làm chưa đủ trách nhiệm. Đặc biệt trong quá trình thực thi pháp luật.
Hai thứ rủi ro rất lớn cho người dân là tai nạn giao thông và chuyện cháy nổ. Hai cái này đều có những nguyên nhân thuộc về nhà nước, thuộc về hệ thống.”
Theo vị luật sư này, nếu có “bao thư” thì người nào cũng được cấp bằng lái xe dù chưa đạt yêu cầu. Nếu có “bao thư” thì những vi phạm trên đường phố như xe không an toàn, lái xe không an toàn cũng đều được cho qua. Nếu có “bao thư” thì nhà xây không an toàn cũng được cấp phép cho thuê…
Nhắc lại vụ cháy chung cư mini ở Hà Nội, Bác sĩ Nguyễn Viện nói với RFA về trách nhiệm của nhà quản lý trong việc bảo vệ sinh mạng người dân, theo quan điểm của ông:
“Thật ra khi xảy ra những sự cố như vậy thì đặt ra vấn đề chính phủ can thiệp ở mức độ nào để cứu dân. Nhưng đó là cái sau. Còn cái quan trọng nhất là phải ngăn ngừa từ đầu. Nếu xảy ra cháy thì phải có đường thoát để hạn chế mức thương vong cho người dân. Đó là trách nhiệm của các ban ngành, các địa phương.
Sau vụ này tôi không biết ai sẽ bị truy cứu trách nhiệm của những người tại địa phương đó ra sao. Người dân thì nhiều người hiểu biết cũng giới hạn và điều kiện, phương tiện cũng ít. Nhưng nhà quản lý phải làm sao cho tròn trách nhiệm, không thể coi thường sinh mạng người dân như vậy.”
Nói một cách nghiêm túc, ở Việt Nam khi xây dựng một công trình, người ta không hề nghĩ đến sinh mạng của người khác. Hoàn toàn không nghĩ. Họ gần như vô cảm với sinh mạng người khác. Do đó, cái chết của hàng chục sinh mạng như trong vụ cháy vừa rồi là hệ quả tất yếu thôi. - Nhà thơ Liêu Thái

Nhà thơ, nhà báo Liêu Thái nêu ý kiến của ông với RFA sáng 14 tháng 9:
“Nói về nguy cơ cháy nổ thì hầu như các chung cư đều có nguy cơ cháy nổ rất cao. Thứ nhất là do đường dây điện, chất lượng dây điện âm tường rất kém. Thứ hai là đường thoát hiểm không có. Thứ ba là không gian trong một căn hộ rất chật do thiết kế tiết kiệm mặt bằng. Nói chung cơ sở hạ tầng ở Việt Nam rất kém.
Đó là mới nói riêng chuyện chung cư thôi. Còn nói chung, đời sống của hầu hết người lao động ở Việt Nam thì…không còn gì để nói nữa!
Vụ cháy nhà chết người vừa rồi chỉ là một trong những mối nguy mà người dân phải đối mặt thôi. Nói một cách nghiêm túc, ở Việt Nam khi xây dựng một công trình, người ta không hề nghĩ đến sinh mạng của người khác. Hoàn toàn không nghĩ. Họ gần như vô cảm với sinh mạng người khác. Do đó, cái chết của hàng chục sinh mạng như trong vụ cháy vừa rồi là hệ quả tất yếu thôi.
Chính người mình ‘giết’ người mình thôi. Chính những người lao động đang ‘giết’ những người lao động. Những người xây dựng ‘giết’ người đến ở. Nói chung, khi nói đến chuyện an toàn, sinh mạng của con người thì có thể nói, nó không an toàn ở đất nước này.”
Quyền sống, quyền được bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khỏe, thân thể là một trong những quyền nhân thân cơ bản và quan trọng trong cuộc sống hằng ngày của mỗi công dân. Quyền này được quy định lần đầu tiên trong Bộ luật dân sự năm 1995. Đây được coi là trách nhiệm chung của nhà nước và toàn xã hội.
Theo RFA

Sửa bởi người viết 14/09/2023 lúc 06:42:42(UTC)  | Lý do: Chưa rõ