Những tuyên truyền đầy chỉ trích Mỹ trên truyền thông Trung Quốc bỗng dịu đi trước cuộc gặp gỡ giữa Tập Cận Bình và Joe Biden ở San Francisco. Điều này không có nghĩa là Trung Quốc đã ngừng mất lòng tin vào Mỹ. Nhưng nền kinh tế đang trên đà đi xuống của đất nước đã gây áp lực buộc Tập Cận Bình phải ổn định mối quan hệ với Hoa Kỳ.
 
Cả một thời gian dài truyền thông Trung Quốc luôn tung ra những bài báo tiêu cực về một nước Mỹ hỗn loạn, vậy mà bây giờ  trước hội nghị thượng đỉnh APEC* và trước lúc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Joe Biden gặp nhau, giọng điệu đã hoàn toàn thay đổi. Những giọng điệu đầy vẻ chỉ trích được thay thế bằng cách nhắc lại những mốc lịch sử đầy thân thiện trong mối quan hệ, chẳng hạn như khi lực lượng không quân Mỹ và Trung Quốc cùng nhau bảo vệ Trung Quốc trước Nhật Bản trong Thế chiến thứ hai, hay những bức thư mà Tập Cận Bình viết cho một gia đình ở Iowa, nơi ông sống cùng trong chuyến thăm Mỹ đầu tiên, năm 1985. Theo hãng thông tấn Trung Quốc Tân Hoa Xã thì tình bạn của Tập Cận Bình với người dân Mỹ đã bắt đầu trong chuyến đi đó.
 
​Chuyện gì đã xảy ra? Trung Quốc muốn liên minh với Mỹ?

Không, hoàn toàn không phải vậy. Nhưng sau vài năm với mối quan hệ căng thẳng, rõ ràng Tập Cận Bình khi gặp người đồng cấp Mỹ bên lề cuộc họp APEC là muốn xoa dịu bầu không khí. Nguyên nhân lớn nhất là sự suy giảm của nền kinh tế Trung Quốc vẫn chưa phục hồi được sau đại dịch. Trung Quốc vẫn phụ thuộc vào thương mại và các mối quan hệ kinh tế với Hoa Kỳ. Tại San Francisco, Tập Cận Bình sẽ thúc ép Mỹ dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với xuất khẩu công nghệ cao, bao gồm cả chất bán dẫn, sang Trung Quốc. Câu trả lời từ Joe Biden rất có thể sẽ là không. Nhưng có lẽ Tập Cận Bình ít nhất có thể ngăn chặn được các biện pháp trừng phạt tiếp theo. Đổi lại, ông dự kiến ​​​​sẽ đề nghị Trung Quốc dỡ bỏ lệnh đóng băng nhập khẩu đối với máy bay Boeing 737 Max của Mỹ. Ngoài ra theo các hãng truyền thông, trước cuộc họp, Trung Quốc đã hứa sẽ đẩy mạnh công tác ngăn chặn fentanyl chảy vào Hoa Kỳ từ Trung Quốc.


 
Trung Quốc đang rất cần cải thiện bộ mặt của mình sau đại dịch khi nhiều người nước ngoài rời khỏi Trung Quốc, các công ty bắt đầu xem xét chuyển sản xuất sang nơi khác ở châu Á và đầu tư nước ngoài sụt giảm.
 
Nhưng cái thời điểm mà các nhà lãnh đạo Trung Quốc trong chuyến thăm Mỹ đến trường đua ngựa và đội chiếc mũ cao bồi (Đặng Tiểu Bình), hoặc ca hát và nhảy múa (Giang Trạch Dân) sẽ không thể quay trở lại. Tập Cận Bình vẫn luôn giữ quan điểm là Mỹ muốn ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc dưới chiêu bài an ninh. Thay vào đó, cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo nhằm đảm bảo rằng mối quan hệ không trở nên tồi tệ hơn, và  để bảo đảm rằng các cuộc đàm phán cấp cao sẽ tiếp tục diễn ra. Trung Quốc đã đóng cửa tất cả các kênh liên lạc quân sự sau khi cựu Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan vào mùa hè năm ngoái. Việc tái lập có ý nghĩa vô cùng quan trọng để tránh trường hợp Mỹ và Trung Quốc vô tình va chạm. Đặc biệt ở Biển Đông nơi hải quân hai nước tuần tra gần nhau, nhiều rủi ro có khả năng xảy ra.
 
Tập Cận Bình cũng sẽ muốn có sự đảm bảo từ Joe Biden rằng Mỹ không ủng hộ một Đài Loan độc lập, nơi mà Trung Quốc coi là lãnh thổ của mình. Bất kỳ thông điệp nào khác từ Mỹ sẽ gây ra sự phản đối kịch liệt từ phía Trung Quốc.


* (APEC hay Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương là một tổ chức hợp tác kinh tế với 21 quốc gia thành viên ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Ngoài các nước khác còn có Trung Quốc, Mỹ, Nga, Nhật Bản và Australia tham gia APEC.
Các nước thành viên chiếm khoảng 60% nền kinh tế thế giới.
Lãnh đạo các nước APEC gặp nhau mỗi năm một lần và năm nay cuộc họp diễn ra tại San Francisco.
Các cuộc thảo luận thường xoay quanh công việc kinh tế, thương mại và phát triển. Nhưng năm nay, trọng tâm chính là Tổng thống Mỹ Joe Biden và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ gặp nhau bên lề cuộc họp.)
Nguyên Hòa