Trước Hội Đồng Nhân Quyền, một chuyên gia độc lập của Liên Hiệp Quốc hôm 08/03/2024 nhận định số các cáo buộc đáng tin cậy về những vụ tra tấn và các hành vi vô nhân tính khác mà lực lượng Nga và những bên liên quan đã tiến hành nhắm vào thường dân Ukraina và tù nhân chiến tranh là một phần trong chính sách chiến tranh của Matxcơva.
Tầng hầm trong một tòa nhà được lực lượng Nga sử dụng làm nơi tra tấn ở Kherson, Ukraina. Ảnh ngày 08/12/2022. AP - Evgeniy Maloletka
Bà Alice Jill Edwards, báo cáo viên đặc biệt về nạn tra tấn, đã trình bày trước Hội Đồng Nhân Quyền của Liên Hiệp Quốc báo cáo về chuyến thăm Ukraina hồi tháng 09/2023. Theo trang tin của cơ quan này, bà Edwards nhấn mạnh là những tội ác nghiêm trọng của Nga trong chiến tranh Ukraina dường như không phải chỉ là sự tình cờ hay ngẫu nhiên.
Chuyên gia Alice Jill Edwards cho biết : « Các phương pháp, mục tiêu và những đối tượng bị nhắm tới đều mang tính hệ thống và đã được áp dụng trên nhiều vùng lãnh thổ của Ukraina đang tạm thời bị chiếm đóng và/hoặc ngay tại chính nước Nga ». Cũng theo bà Edwards, « mức độ tổ chức và tính chất hệ thống của các hành vi lạm dụng chứng tỏ có một sự cho phép trực tiếp và một chính sách có chủ ý, hay ít nhất là có một sự cho phép chính thức » từ Matxcơva.
Chuyên gia này cũng đánh giá các điều kiện và tiêu chuẩn hành xử của phía Ukraina đối với các tù nhân chiến tranh Nga và những người khác bị giam giữ ở Ukraina liên quan đến cuộc xung đột. Dù báo cáo ghi nhận chính quyền Ukraina đã cố gắng để có cách hành xử tôn trọng tù nhân chiến tranh, nhưng chuyên gia Liên Hiệp Quốc cũng bày tỏ lo ngại về điều kiện giam giữ các công dân Ukraina bị cáo buộc cộng tác với Nga tại Trại cải tạo số 19.
Bà Edwards đã nhận được một số cáo buộc về việc các quan chức Ukraina ngược đãi những người nói trên sau hoặc trong khi bắt và di chuyển họ. Hành vi ngược đãi gồm « đe dọa, bạo hành bằng lời nói hoặc bạo lực nhắm vào thân thể, đe dọa có hành vi bạo lực hoặc giam giữ họ ở những nơi không được phép trong quá trình thẩm vấn ». Báo cáo viên Edwards kêu gọi Kiev nhanh chóng điều tra những cáo buộc này, có các biện pháp đào tạo, kỷ luật những người có liên quan và đưa ra những biện pháp phòng ngừa khác để bảo vệ quyền hợp pháp của những người khiếu nại hay đang bị giam giữ.
Theo RFI