Bà Phạm Thị Lân và ông Nguyễn Tường Thụy. Photo Facebook Lan Tuong Thuy.
Bà Phạm Thị Lân, vợ của nhà báo độc lập Nguyễn Tường Thuỵ, bị bộ đội biên phòng thuộc Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh, cấm xuất cảnh hôm 18/4 khi bà trên đường sang Campuchia du lịch cùng gia đình.
Bà Lân xác nhận với VOA Tiếng Việt việc bà bị cấm xuất cảnh ngay sau khi bà quay về Hà Nội hôm 19/4.
“Tôi là người đàn bà sáu mươi mấy tuổi mà các anh ấy bảo là vì lý do ‘an ninh quốc gia’ nên tôi phải trở về đây”, bà Lân nói trong một livestream trên Facebook cá nhân khi trên xe buýt từ sân bay Nội Bài về nhà ở trung tâm Hà Nội vào chiều ngày 19/4.
“Tôi là một bà già suốt ngày chỉ trông cháu và làm nội trợ mà cũng ảnh hưởng ‘an ninh quốc gia’ à?”, bà đặt câu hỏi.
Bà Lân cho rằng đó là một lý do “mơ hồ”.
VOA đã liên lạc với Cục Xuất Nhập cảnh, Bộ Công an Việt Nam, và Bộ Ngoại giao Việt Nam, đề nghị họ xác nhận việc bà Lân bị tạm dừng xuất cảnh vì lý do “an ninh quốc gia”, nhưng chưa được trả lời.
Nhà báo Nguyễn Tường Thuỵ, bị bắt vào tháng 5/2020, đang thụ án tù 11 năm về tội “tuyên truyền chống Nhà nước” tại trại giam An Phước, tỉnh Bình Dương, nơi cách xa nhà hơn 1.500 km.
Hồi năm 2023, nhóm Công tác về Bắt giữ Tùy tiện của Liên Hiệp Quốc (UNWGAD) ra kết luận trong bản ý kiến số 16/2023 cho rằng việc chính quyền Việt Nam bắt giữ ông Thụy là “tùy tiện”, đồng thời kêu gọi trả tự do cho ông ngay lập tức.
Việc vợ của ông Thụy bị cấm xuất cảnh diễn ra khi Hội đồng Nhân quyền LHQ chuẩn bị tổ chức tiến trình Rà soát Định kỳ Phổ quát (UPR) chu kỳ IV đối với Việt Nam vào đầu tháng 5 tới tại Gevena, Thụy Sĩ. Trong tiến trình này, quyền tự do đi lại của công dân, cũng như các quyền căn bản khác, được các bên liên quan thảo luận cùng với những khuyến nghị để Hà Nội cải thiện nhân quyền.
Theo báo cáo 2022 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Hiến pháp Việt Nam quy định quyền tự do đi lại trong nước, đi lại ra nước ngoài, di cư và hồi hương, nhưng chính phủ thường xuyên áp đặt các giới hạn đối với việc đi lại của các cá nhân, đặc biệt là những người được trả tự do sau khi chấp hành án tù vì lý do “an ninh quốc gia” hoặc các cáo buộc chỉ trích chính phủ.
Như VOA đã đưa tin, các trường hợp chính quyền Việt Nam cấm xuất cảnh với lý do “an ninh quốc gia” gần đây gồm bà Nguyễn Xuân Mai, một chánh trị sự đạo Cao Đài Chân Truyền 1926, bị cấm xuất cảnh vào tháng 9/2023 khi trên đường đi dự hội nghị về Tự do Tôn giáo tổ chức tại Hoa Kỳ; tiến sĩ Nguyễn Quang A, một trí thức phản biện nổi tiếng và là một trong những lãnh đạo của phong trào xã hội dân sự tại Việt Nam, bị chặn xuất cảnh vào tháng 5/2023 khi trên đường sang Thái Lan.
Ngoài ra, một vài thân nhân của những tiếng nói phản biện, bất đồng chính kiến cũng bị hạn chế đi lại, giữa lúc các nhóm nhân quyền cho là tình trạng “vi phạm nhân quyền ngày càng nghiêm trọng” tại Việt Nam. Tuy nhiên, Hà Nội bác bỏ cáo buộc này.
Vào năm ngoái, Đảng Cộng sản Việt Nam ban hành Chỉ thị 24 trong một động thái được giới quan sát cho rằng nhằm siết chặt kiểm soát xã hội giữa bối cảnh đất nước gia tăng hợp tác quốc tế. Chỉ thị đưa ra nhiều yêu cầu, trong đó có kiểm soát chặt chẽ việc đi lại nước ngoài của công dân Việt Nam và ngăn chặn xã hội dân sự trong việc định hình chính sách của nhà nước và thành lập các nhóm đối lập chính trị.
Theo VOA
