Sư Thích Minh Tuệ ở Hà Tĩnh hôm 17/5/2024
AFP

Nhà nước đã chứng tỏ sự lúng túng, sợ hãi đến rối trí trong việc xử lý hiện tượng Thích Minh Tuệ. Lúng túng, sợ hãi nhưng lại có quyền, nên dẫn đến hành xử bất minh. Đã bất minh lại còn vô tuệ. Không chỉ một mà đến giờ là đã hai lần.
Như lần đầu, cái lần hai này cũng lại diễn ra trong đêm khuya khoắt. Hiện trường để lại là chiếc dây vải cuốn y vứt trên mặt cát, một chiếc sạc sử dụng năng lượng lăn lóc, hai manh chiếu trải châu đầu vào với nhau gần một đống củi đốt sưởi qua đêm vẫn còn ngun ngún cháy. Một chiếc quần và một chiếc áo vừa giặt còn đang phơi trên que tre gác trên hai thanh gỗ ven bờ suối. Vỏ chai nhựa đựng nước lăn lóc rải rác. Cách đó một quãng ngắn, trong bụi cỏ có một tấm vải màu trắng xô lệch. Một quãng ngắn nữa, lại là tấm vải nhỏ màu đen, vẫn vứt lẫn trong bụi cỏ. Trắng và đen, màu của tang tóc, dường như được cố ý ném lại để báo có một sự biến xấu vừa diễn ra.
Chiếc dây cuốn y, chiếc sạc, hai mảnh chiếu, hai đống lửa ngún cháy trên mặt cát ướt đẫm nằm trong một bãi đất hoang giáp với đường Trường Sơn mới. Bộ quần áo đang phơi, hai tấm vải bị vứt vội cũng ở một bãi đất hoang ven bờ suối. Hai điểm cách nhau vài km, cùng ở tỉnh Kon Tum.
Trước đó chỉ ít tiếng đồng hồ, đó là quang cảnh thật thanh bình. Bên này một nhóm năm tu sĩ đang tập tu theo sư Thích Minh Tuệ ngồi thiền, may y trên bãi cát. Bên bờ một dòng suối lặng lờ, một tu sĩ trẻ khác và hai người mới - à người tự nguyện xuất gia tu hạnh đầu đà cũng ngồi thiền, may y, thỉnh thoảng trò chuyện đôi câu với nhau và với người dân đến thăm nom, cúng dường.

Miếng vải buộc chân của một vị sư đi bộ hành bị bỏ lại trong đêm do YouTuber quay lại. Hải Đăng Vlog

Thế rồi chúng ta không biết điều gì đã xảy ra trong đêm. Chỉ thấy khi chân trời vẫn còn buông chiếc màn đen nặng trịch, sương còn đẫm trên những tấm chiếu trải trên cát, thì tất cả các thầy đã biến mất.
Hiện trường để lại là bằng chứng của một cuộc đánh úp bất ngờ, vội vã, ngang ngược vô đạo khi những vị tu sĩ không hề đề phòng bất cứ cái gì, bất cứ ai đều đang ngủ say sau chặng đường bộ hành gian truân. Tàn nhẫn đến nỗi không để cho người ta kịp nhặt lấy mảnh áo manh quần đang phơi, cất chiếc sạc, gấp tấm y, cuộn tấm chiếu.
Đó không phải là bắt cóc, là cướp, thì là gì?
Rồi lại y hệt như lần trước, chỉ vài tiếng sau người dân lùng sục khắp nơi rồi tìm thấy các vị tu sĩ trẻ đã bị thế lực nào đó bắt cóc lên xe trong đêm, chở đi khắp nơi bỏ người xuống. Một nhóm năm vị được người dân tìm thấy khi đang ở một cánh rừng phòng hộ đầu địa giới tỉnh Bình Định cách đó cả trăm km, vào khoảng 3 giờ sáng-người dân thông báo. Hầu hết phải mặc đồ thường, những tấm y phấn tảo đại diện cho hạnh tu và quyết tâm tu hành của họ đã mất đâu hết. Đêm rừng lạnh lẽo, không còn tấm y rộng để quấn che thân, có người phải mặc chiếc áo mưa giấy vào người cho đỡ lạnh. Họ ngồi thừ trên thảm lá khô ướt đẫm, gương mặt đóng băng trong nỗi mệt mỏi và u uất. Không chỉ là lạnh lẽo, với người đã xuất gia tu hành, bị bắt cởi bỏ y áo chính là một nỗi sỉ nhục.
Một vài tu sĩ khác được bắt gặp đang đi bộ giữa dòng người chạy xe máy cuồn cuộn chờ đèn đỏ tại một thị tứ lao xao, cũng cách nơi ngủ đêm qua rất xa. Một nhóm người khác bình thản ngồi may y dưới bóng râm của mấy chiếc xe tải. Một YouTuber cùng đồng hành với nhóm tu sĩ này - và cũng bị bắt lên xe trong đêm khuya - kể công khai rằng họ bị “lực lượng chức năng” ập đến, đưa lên xe chạy về trụ sở Công an tỉnh Kon Tum. Họ bị hỏi giấy tờ nhân thân, chất vấn đang đi đâu, muốn đi đâu, đồng thời yêu cầu không được đến hoặc phải rời khỏi địa phận tỉnh Gia Lai. Sau đó họ được chở thẳng ra bến xe Kon Tum để buộc phải bắt xe đi khỏi.
Gia Lai, như mọi người đã biết, là địa phương nơi gia đình sư Thích Minh Tuệ đang cư ngụ, ông cũng được Đài truyền hình quốc gia VTV cho biết là đã ẩn tu nơi này.
Những vị tu sĩ trẻ bị bắt cóc trong đêm rồi rải ra khắp nơi, cách nơi họ muốn đến hàng trăm km là những đệ tử tự nhận của Thích Minh Tuệ. Sau sự biến tại Huế đêm 3/6, được cho biết Thích Minh Tuệ đã được đưa về Gia Lai, họ đã tìm mọi cách để bộ hành tu học hướng về Gia Lai tìm gặp thầy. Lần này họ chọn đường đi trên những con đường xuyên đồi núi vắng vẻ, ngủ đêm tại hang đá, nghĩa trang, ven suối, không thành tốp đông người, không gây chú ý, cũng không hề dừng lại để người dân đảnh lễ hay tụ tập hiếu kỳ.
Thế mà vẻn vẹn chỉ 10 ngày sau, một lần nữa kiếp nạn ập đến với họ.



Cho dù chính quyền không thèm có bất kỳ lời gì để giải thích cho hành động Kon Tum đêm 13/6 hay Huế đêm 3/6, nhưng thế lực nào có thể làm điều đó mà không gặp phản kháng nào từ phía người dân hay những vị tu sĩ mới xuất gia? Đêm 3/6, bên ngoài nơi nghỉ chân của đoàn tu có lớp lớp xe và người của công an canh gác, nhưng có cả trăm người (họ ập vô, cứ hai người kè một người dẫn ra x e- một tu sĩ kể công khai trên TikTok) dẫn giải 72 người trong đoàn tu đến trụ sở công an, chất vấn, tra hỏi, bắt làm cam kết không đi bộ hành nữa. Họ là ai mà dũng mãnh thế?
Chẳng cần hỏi cũng đã có câu trả lời sáng trưng rồi.
Tại sao công an không đường đường chính chính công khai làm việc với sư Minh Tuệ và yêu cầu ông giải tán đoàn người muốn tu học? Ông cũng đã nhiều lần bày tỏ việc muốn được tự do bộ hành một mình, thích đi thì đi, thích nghỉ là nghỉ, ông đâu muốn có một đoàn tu rần rộ theo sau? Tại sao không đưa các thầy về quê lúc ban ngày ban mặt mà phải chờ đêm khuya thanh vắng mới ra tay? Tại sao không lên báo chí truyền thông giải thích việc làm đó mà cứ ngậm tăm để dân tình đồn đoán đủ kiểu? Tại sao cử cả đội quân công an lẫn tự vệ chằm chặp rình các tu sĩ trẻ ở mọi ngả đường họ đi qua để bắt lại? Họ có giấy tờ nhân thân hợp pháp, họ chọn cách bộ hành tu học trên các nẻo đường vắng vẻ hầu như không một bóng người, thì đám đông ở đâu ra để mà buộc cho họ cái tội gián tiếp làm ảnh hưởng trật tự giao thông?
Hay là công an sợ điều gì đó ở những tu sĩ này? Nhưng họ có gì để mà sợ? Người nào cũng có lai lịch và nơi ở xác minh được rõ ràng. Lại có YouTuber kè kè theo sau, nhất cử nhất động đều lọt vào ống kính thì có thể làm điều gì gây hậu quả xấu với chính quyền? Mà nếu có, và việc đó có chứng cứ đầy đủ thì lại càng dễ cho công an xử lý và răn đe những người còn lại. Một lực lượng vũ trang chính quy đường đường có trách nhiệm bảo vệ trật tự trị an xã hội, có quốc huy trên mũ và súng ống sáng lòe trên tay tại sao cứ phải khư khư cách làm không minh bạch, gọi trắng trợn là như hành động của bọn bắt cóc cho nhân dân dị nghị?
Đã bất minh lại còn vô tuệ đến thế, chả trách nào lòng người ngày càng nghiêng về phía những người tu sĩ đang sống một cuộc sống ẩn nhẫn và trong suốt ngay trước mắt mọi người.

Blogger Nguyễn Nhơn (RFA)
Nguyễn Nhơn là nhà báo Việt Nam hiện đang sống ở Thái Lan. Nhà báo Nguyễn Nhơn quan tâm đến tình hình đất nước và viết nhiều bài về các vấn đề chính trị và xã hội trong nước.