Cũng như bao người trẻ tuổi khác ở đất nước Việt Nam này. Tôi sinh ra trong môi trường mà đâu đâu cũng là hào

quang của đảng. Từ khi học lớp một, khi bước chân vào sân trường tôi đã bỡ ngỡ và thấy sợ một nỗi sợ mơ hồ.

Không phải là một nỗi sợ của một đứa trẻ trước các bạn mà nỗi sợ của một tập thể mình đang chuẩn bị là một phần

của nó. Một tập thể hình như không phải là thánh thiện gì.


Từ cấp một tôi học bài học đầu tiên là năm điều Bác Hồ dạy. Yêu tổ quốc, yêu đồng bào, học tập tốt, lao động tốt, giữ

gìn vệ sinh thật tốt, khiêm tốn thật thà dũng cảm. Một đứa trẻ em nó cần được dạy đầu tiên là tình yêu thương, tình yêu

thương con người và tình yêu thương loài vật, cây cỏ thiên nhiên xung quanh chứ nó đâu biết khái niệm "tổ

quốc","đồng bào"... Là cái gì đâu hả mọi người. Từ bỡ ngỡ rồi cũng thành sợ hãi, chán nản. Một hai ba bước đều

bước, đội viên thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh. Rồi thì buổi tập thể dục nào cũng kết thúc là "tay trong tay múa ca

chào đón công ơn Bác Hồ". Thực sự hồi đó tôi cũng chẳng mấy quan tâm ông ta là ai. Nhưng tôi biết những người

xung quanh tôi họ cũng trở nên đáng sợ hơn, độc ác hơn vì "công ơn Bác Hồ" trong họ sâu nặng lắm.


Rồi lớn lên, cũng biết thêm về những người xung quanh. Thực sự tôi mới nhận ra. Xung quanh tôi có người thiện, mà

cũng có người ác. Phần nhiều người ta chọn cách sống im lặng. Mà rất nhiều khi là im lặng trước cái ác. Tôi cũng dần

dần biết rằng muốn tìm sự thật và chân lý, cái thiện thì cũng phải đánh đổi những thứ mình mong muốn. Nhiều khi thì

cái ác nó cũng ẩn sâu trong hành động, lời nói, ý nghĩ của mình chứ chẳng ở đâu xa.


Lên đại học thì tôi không thể chịu đựng nổi với những lời dối trá mà thầy giáo bà giáo dạy. Tôi không sinh ra trong thời

chiến, không làm ông bí thư này nọ trong ban ngành của họ để mà mục sở thị xem những nhà lãnh đạo đảng kia có

thật sự đạo đức như họ tuyên truyền hay không. Nhưng bây giờ thì những nhà lãnh đạo đảng và "chính quyền nhân

dân" hôm nay; họ có đạo đức thật sự hay không thì chỉ có người đui, người điếc mới không nghe không biết. Họ luôn

nói họ là vô sản, là nghèo cái nghèo của nhân dân. Nhưng tôi thấy rõ, nhân dân thì đúng họ nghèo thật, nhưng những

vị lãnh đạo đảng ngày hôm nay và con cháu của họ thì làm chủ hết công ty này đến ngân hàng nọ. Con quan cấp Bộ

thì giàu cỡ này quan cấp huyện thì giàu cỡ kia. Nói chung là họ vui vẻ với thành quả cách mạng của họ lắm.


Tôi không nghĩ một dân tộc nào mà ca ngợi chiến tranh huynh đệ tương tàn là hay ho, và bày dạy cho trẻ em chưa

hiểu chuyện đời cách bắn giết, cách đánh nhau và tinh thần đấu tranh giai cấp là đánh biểu dương lắm. Tâm hồn con

người, luôn có thể hướng đến cái thiện, cái đáng yêu. Và mỗi người đều có cái đáng yêu đó trong mình. Tại sao phải

tạo ra một môi trường huỷ diệt cái đáng yêu trong con người đó đi, và thay bằng một môi trường đề cao tính đáng sợ

của con người?


Tôi chỉ mong, một ngày kia đất nước Việt Nam trở thành một đất nước có môi trường tạo ra những con người lương

thiện và vô cùng đáng yêu. Họ yêu thiên nhiên yêu loài vật. Họ không biểu dương tinh thần chiến đấu đánh giết nhau.

Một đất nước của những con người lương thiện. Và những gì thuộc về tham lam, giả dối sẽ bị dân tộc này nhấn chìm.


Nguyễn Đình Dũng