WESTMINSTER, Calif. (NV) - Tin Tiến Sĩ luật Cù Huy Hà Vũ được trả tự do trước hạn, và bay thẳng từ nhà tù đến Hoa Thịnh Đốn vào chiều thứ Hai vừa qua làm nhiều người nhiều giới vui mừng, trong đó có cả các chuyên gia luật Hoa Kỳ.
Tiếp xúc với nhật báo Người Việt, Luật sư Lewis Gordon, giám đốc của Environmental Defender Law Center (EDLC), tổ chức đã góp phần không nhỏ trong việc đấu tranh đòi tự do cho TS Cù Huy Hà Vũ, nói trong tiếng thở phào rằng: "Đây là một nỗ lực kéo dài hơn ba năm."
Ông nói thêm:
"Chúng tôi vô cùng vui mừng khi được tin Tiến sĩ Vũ được trả tự do, và rất biết ơn các cá nhân và tổ chức, trong đó có tổ hợp luật WilmerHale. Hôm qua, ngày tiến sĩ Vũ đến Mỹ, là một ngày tuyệt vời đối với EDLC.”
Ts Nguyễn Đình Thắng, thuộc tổ chức Boat People SOS (BPSOS), thì nói rằng phải có sự “phối hợp của Bộ Ngoại Giao, các dân biểu, thượng nghị sĩ Hoa Kỳ, và nhiều tổ chức nhân quyền thế giới mới có được kết quả này.”
“Cơ hội đấu tranh mạnh nhất là nhân dịp ông Trương Tấn Sang đến Hoa Kỳ vào tháng Bẩy vừa rồi. Và cũng rất may là vô tình thôi Luật Sư Nguyễn thị Dương Hà, vợ Ts Cù Huy Hà Vũ có dịp đến Hoa Kỳ, và cũng có mặt ở Hoa Thịnh Đốn đi gặp các vị dân cử Hoa Kỳ trước đó không lâu,” Ts Nguyễn Đình Thắng nhận định.
Trong bản tin có tên “Nhà bảo vệ môi trường hàng đầu Việt Nam được trả tự do” gửi đi sáng ngày 8 tháng Tư, EDLC cho biết cả hai tổ chức EDLC và BPSOS cùng vui mừng thông báo là nhà tranh đấu cho môi sinh và dân chủ Ts Cù Huy Hà Vũ vừa đến Hoa Thịnh Đốn, và sẽ làm việc với tổ chức National Endowment for Democracy.
Kể lại đầu đuôi sự việc, Luật sư Lewis Gordon cho biết tổ chức EDLC biết đến trường hợp của Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ là nhờ bản tường trình của Human Rights Watch về việc ông bị nhà cầm quyền Việt Nam bỏ tù.
“Chúng tôi quyết định can thiệp cho ông vì thấy rằng nỗ lực bảo vệ môi trường và đời sống của người dân phụ thuộc vào môi trường đó, ít nhất là một trong những lý do khiến ông Vũ bị giam cầm.” Luật sư Lewis Gorden giải thích.
Ông nói thêm:
“Suy cho cùng thì bảo vệ môi trường và bảo vệ quyền con người, tuy hai mà thật ra chỉ là một. Tổ chức chúng tôi đấu tranh cho những người bị tù đày bách hại chỉ vì họ muốn bảo vệ cả hai, như trường hợp Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ.”
Ôn lại quãng đường dài hơn ba năm, Luật sư Lewis Gordon kể rằng tổ chức EDLC gửi bản nhận định pháp lý đến cả hai phiên tòa và tòa phúc thẩm ở Việt Nam, và cũng đã viết thư cho chính phủ Việt Nam.
Sau đó EDLC đưa hồ sơ của Ts Cù Huy Hà Vũ đến nhóm đặc trách về việc Giam Giữ Tùy Tiện của Liên Hiệp Quốc (Working Group on Arbitrary Detention in the Office of the United Nations) về tình trạng vi phạm nhân quyền trong vụ án của ông. Nhóm Giam Giữ Tùy Tiện báo tin cho chính quyền Việt Nam. Chính quyền Việt Nam gửi một lá thư giải thích hành động của họ, và EDLC lại viết một thư phúc đáp phản bác lập luận của Việt Nam là Ts Cù Huy Hà Vũ có hành động "nguy hại cho an ninh quốc gia."
Trong phiên họp tháng Tám năm 2011, nhóm đặc trách Giam Giữ Tùy Tiện của Liên Hiệp Quốc kết luận rằng việc chính quyền Việt Nam giam cầm tiến sĩ Vũ là "tùy ý " và "trái Điều 9 và Điều 19 của Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị mà Việt Nam là thành viên." Nhóm Giam Giữ Tùy Tiện kêu gọi chính quyền Việt Nam trả tự do cho ông, và phải cho ông có quyền khiếu nại đòi bồi thường.”
Biết rằng Hoa Kỳ có quan hệ thương mại chặt chẽ với Việt Nam, và chính quyền Việt Nam rất nhạy cảm với quan điểm và vị trí của chính phủ Mỹ, EDLC nhờ một đội ngũ luật sư tại tổ hợp luật uy tín hàng đầu WilmerHale, thay mặt Ts Vũ đưa trường hợp của ông đến Bộ Ngoại Giao Mỹ, cũng như nhưng nhà hoạch định chính sách khác ở Hoa Thịnh Đốn.
Tổ hợp luật WilmerHale trợ giúp pháp lý cho Ts Cù Huy Hà Vũ hoàn toàn miễn phí, và tiếp tay với EDLC với hy vọng một thái độ cứng rắn hơn của Hoa Kỳ sẽ giúp thuyết phục chính quyền Việt Nam trả tự do Tiến sĩ Vũ. Cả Environmental Defender Law Center (EDLC) và tổ hợp luật WilmerHale dùng hết mọi phương tiện truyền thông và sự quen biết của mình để đòi tự do cho nhà đấu tranh bảo vệ môi sinh hàng đầu này.
Về vai trò của EDLC trong việc đấu tranh cho Ts Cù Huy Hà Vũ được trả tự do, Ts Nguyễn Đình Thắng giải thích:
“Hồ sơ của EDLC tuy chỉ là hồ sơ về mặt pháp lý, nhưng họ đã đưa được trường hợp của ông lên Liên Hiệp Quốc, và khi Liên Hiệp Quốc đã lên tiếng thì các vị dân biểu và nghị sĩ Hoa Kỳ thấy là vấn đề nặng ký và nghiêm trọng hơn, và quan tâm giúp đỡ hơn.”
Ông kết luận: “Nói tóm lại phải tom góp tất cả mọi mẩu lại để tranh đấu!”
Hà Giang/Người Việt
