Tổng thống Mỹ Barack Obama đến căn cứ Elmendorf, bang Alaska, trong lần đi thăm Nhật Bản 4/2014 - Reuters /Jason Reed
Chuyến công du châu Á vào tuần tới sẽ là dịp để Tổng thống Barack Obama củng cố liên minh giữa Hoa Kỳ với các nước đồng minh, vào lúc mà căng thẳng địa chính trị gia tăng trong khu vực này.
Vào lúc mà Hoa Kỳ đang đối phó với khủng hoảng Ukraina và đang nỗ lực thúc đẩy tiến trình hòa bình ở Trung Đông, từ ngày 22/04 ông Obama dự kiến sẽ lần lượt đi thăm các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia và Philippines.

Đây sẽ là chuyến công du châu Á thứ năm của Tổng thống Obama, nhưng là chuyến công du đầu tiên của ông đến khu vực này, kể từ khi Trung Quốc vào năm ngoái tuyên bố thiết lập một Vùng Nhận dạng Phòng không trên vùng biển Hoa Đông, một hành động mà Hoa Kỳ cho là không có tính chính đáng.

Hôm qua, 18/04/2014, các cố vấn của tổng thống Mỹ cho biết là công du châu Á lần này ông Obama sẽ tái khẳng định sự yểm trợ vững chắc của Mỹ đối với các đồng minh, nhấn mạnh vai trò của Hoa Kỳ như một cường quốc Thái Bình Dương, đồng thời cố trấn an các nước trong khu vực rằng chính sách « xoay trục » sang châu Á của Washington vẫn không thay đổi.

Cố vấn an ninh quốc gia của tổng thống Mỹ Susan Rice hôm qua nói : « Vào lúc đang có nhiều căng thẳng khu vực, đặc biệt là do vấn đề Bắc Triều Tiên và các tranh chấp lãnh hải, chuyến công du này sẽ là dịp để Hoa Kỳ khẳng định cam kết duy trì một trật tự dựa trên luật lệ trong khu vực ». Theo bà Susan Rice, tổng thống Obama khi đi thăm bốn nước châu Á sẽ nhấn mạnh rằng Washington muốn các tranh chấp lãnh hải ở vùng biển Hoa Đông và Biển Đông phải được giải quyết một cách hoà bình, đúng theo công pháp quốc tế.

Cho tới nay, Washington vẫn không đứng về bên nào trong các tranh chấp lãnh hải ở hai vùng biển nói trên, nhưng thường khiến Bắc Kinh tức giận khi yêu cầu là những tranh chấp này phải được giải quyết trên cơ sở đa phương, trong khi Trung Quốc chỉ muốn thương lượng song phương với các nước có liên quan để dễ dàng áp đảo.

Ngoài tranh chấp lãnh hải, Hoa Kỳ cũng đang phải đối phó với những hành động khiêu khích của Bắc Triều Tiên. Theo lời ông Ben Rhodes, phó cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Mỹ, ngoài cuộc hội đàm với Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-Hye, ông Obama sẽ ngỏ lời với bộ chỉ huy lực lượng Mỹ - Hàn và nghe báo cáo về những hành động đáp trả thái độ khiêu khích của Bình Nhưỡng.

Sau Hàn Quốc, ngày 26/04, ông Obama sẽ là Tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên của Mỹ kể từ chuyến đi của Tổng thống Johnson năm 1966 đến thăm Malaysia. Đặc biệt trong chuyến viếng thăm nước này, Tổng thống Obama sẽ phát biểu với các lãnh đạo trẻ Đông Nam Á tại Đại học Malaysia. Sáng ngày 28/04, Tổng thống Hoa Kỳ sẽ đến Philippines để hội đàm với Tổng thống Benigno Aquino và hai nhà lãnh đạo sẽ mở cuộc họp báo chung sau đó.

Bên cạnh các vấn đề mang tính địa chính trị, các nước châu Á cũng trông chờ là trong chuyến công du lần này, Tổng thống Obama sẽ đạt được tiến bộ trong đàm phán giữa Hoa Kỳ với Nhật Bản về hiệp định thương mại Đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP. Cho tới nay, các nhà thương thuyết của hai nước vẫn chưa giải quyết được những bất đồng về việc mở cửa hai khu vực công nghiệp xe hơi và nông nghiệp.
Theo RFI