Phe thân Nga tại Belarus biểu tình với biểu ngữ "Ukraina Nga Belarus thống nhất" - REUTERS /Valery Belokryl
Khủng hoảng Ukraina tiếp tục là chủ đề trang nhất của nhật báo Pháp. Tình hình bạo động tại miền đông Ukraina và thái độ sẵn sàng can thiệp của Nga khiến không chỉ các nước láng giềng thân Châu Âu, mà cả đồng minh thân thiết của Nga lo sợ. Le Monde có bài : « Matxcơva làm các nước nằm trong đế chế Nga cũ lo lắng ». Các đồng minh thân cận nhất của Nga, như Belarus, sợ rằng sau Ukraina sẽ đến lượt mình.
Báo La Croix chạy tựa trang nhất « Ukraina – Cuộc chiến cân não », mô tả một bên xe tăng Ukraina vào thành phố Slaviansk, một bên Nga dàn quân tại vùng biên giới.

Le Figaro có bài mô tả tình trạng căng thẳng ở miền đông « tại Slaviansk, máu đã đổ và chiến tranh rình rập ». Libération có bài phóng sự « Tại miền Đông, một dân biểu bị giết vì muốn cắm một lá cờ Ukraina ». Trả lời phỏng vấn Le Figaro, thống đốc vùng Donetsk (đông Ukraina) cho biết « cuộc trưng cầu dân ý (ngày 18/05) mà những người ly khai (thân Nga) miền Đông mong muốn sẽ không diễn ra ». Về việc Kiev cấm phát các kênh truyền hình Nga, Thống đốc vùng Donetsk đưa ra ghi nhận nhiều nhà báo Nga làm việc tại Ukraina phàn nàn về việc họ bị chính quyền kiểm duyệt thông tin.

Bài xã luận Le Figaro, mang tựa đề « 'Nước Nga mới’, nỗi sợ cũ », khẳng định tính chất hai mặt của chính quyền Putin, một mặt ký kết thỏa thuận Genève, chỉ ít ngày sau đã không còn giá trị, mặt khác chuẩn bị can thiệp quân sự vào Ukraina. « Lời lẽ hai mặt, nhưng chiến lược chỉ có một ». "Nước Nga mới" mà Kremlin tuyên truyền giống đến kỳ lạ với đế chế của các Sa hoàng, hay Liên Xô cũ. Tổng thống Nga đã thực hiện mục tiêu của mình dựa trên các điểm yếu của đối thủ như « hỗn loạn về chính trị, phụ thuộc về năng lượng hay yếu kém về quân sự ». Tuy nhiên, Le Figaro báo động, làm như vậy ông Putin mất hết uy tín và bị cô lập trên trường quốc tế.

Về hồ sơ này, đặc biệt đáng chú ý có bài trên Le Monde : « Matxcơva làm các nước nằm trong đế chế Nga cũ lo lắng ». Các đồng minh thân cận nhất của Nga, như Belarus, Kazakhstan, Armenia, sợ rằng sau Ukraina, sẽ đến lượt mình.

Đối diện với nỗi thèm khát chinh phục lãnh thổ ngày càng gia tăng của nước Nga, các quốc gia thuộc Liên Xô cũ mường tượng một ngày nào đó sẽ bị chế độ của Sa hoàng Putin thống trị. Việc Phần Lan gia nhập Nato đã được nêu ra, Gruzia rất mong được gia nhập khối này. Ba nước Cộng hòa vùng Bantích, đã là thành viên của Nato, yêu cầu được hỗ trợ về quốc phòng. Lo ngại xe tăng vượt qua lãnh thổ Ukraina tiến vào vùng tự trị nói tiếng Nga Transnistria (nằm ở vùng biên giới phía đông), Moldavia phải đối mặt thêm với một mặt trận khác ở phía nam, sau khi vùng tự trị Gagaouzie nói tiếng Thổ tuyên bố muốn gia nhập Liên minh thuế quan, do Matxcơva lãnh đạo (ngày 02/02).

Tiếp theo biến cố hai tỉnh của Gruzia tuyên bố « độc lập », sau can thiệp quân sự của Nga năm 2008, mà không được các nước nào thuộc khối Xô Viết cũ công nhận, việc Nga sáp nhập bán đảo Crimée đe dọa ngay cả các đồng minh thân cận nhất của Nga.

Kazakhstan, quốc gia mà tiếng Nga là ngôn ngữ chính thức, đã không bỏ phiếu trong phiên họp ngày 27/03 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, ra nghị quyết lên án Nga thôn tính Crimée. Chỉ còn Belarus, Armenia là ủng hộ Nga trong hành động này, cùng với 9 quốc gia, trong đó có Bắc Triều Tiên.

Tuy nhiên, ngay cả Belarus được coi là đồng minh trung thành nhất của Nga, cũng bắt đầu liên tục có các chỉ trích chống Matxcơva trong thời gian gần đây, đặc biệt trong vấn đề Ukraina.

Tổng thống Belarus lên án Nga can thiệp vào Ukraina
Căng thẳng giữa Minsk và Matxcơva bắt đầu bùng lên kể từ ngày 13/03, khi Nga tuyên bố gửi các máy bay chiến đấu đến Belarus để bảo vệ quốc gia anh em. Theo một nguồn tin ngoại giao được báo chí công bố, Tổng thống Belarus Loukachenko đã nổi giận với đại sứ Nga, sau khi truyền hình Nga loan tin các máy bay Nga vào Belarus theo yêu cầu của chính quyền Minsk, trong khi chính Nga là bên yêu cầu. Tổng thống Belarus đòi Nga chấm dứt hành động đổi trắng thay đen như vậy.

Ngày 22/04 Tổng thống Belarus lên án ý đồ « liên bang hóa » Ukraina của Tổng thống Nga trong bài phát biểu thường niên trước Quốc hội. Tổng thống Loukachenko báo trước ông sẽ không tới Kiev « trên một chiếc xe tăng », mà « trên một chiếc máy kéo », để giúp người Ukraina trong việc đồng áng.

Trước đó, ngày 29/03, Tổng thống Belarus đã tiếp quyền Tổng thống Ukraina Olexandre Tourtchinov, và mô tả tân lãnh đạo Ukraina là « người tử tế, có đạo. Tác giả của hàng chục cuốn sách, một người có học vị tiến sĩ », chứ hoàn toàn không phải là « hiện thân của cái Ác tuyệt đối », như nhiều tuyên truyền từ phía những người thân Nga.

Tổng thống Belarus Loukachenko báo trước « thất bại của chính sách đối ngoại của ông Putin trên mọi mặt, không chỉ với Ukraina, với Hoa Kỳ, mà cả với Belarus ». Lo ngại trước tình hình ít nhiều hỗn loạn tại Ukraina, nguyên thủ Belarus kêu gọi công dân nước này « bảo vệ nền độc lập dân tộc bằng mọi phương tiện ».
Theo RFI