Một tàu hải cảnh Trung Quốc gần giàn khoan, phía trái là cờ của lực lượng tuần duyên Việt Nam. Ảnh chụp ngày 14/05/2014.
REUTERS/Nguyen Ha Minh
Theo Thông tấn xã Việt Nam hôm nay, ngày 20/05/2014 phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh Liên Hiệp Quốc tại Genève, Thụy Sĩ đã gởi thông cáo đến Văn phòng Liên Hiệp Quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới và các tổ chức quốc tế khác cũng như các cơ quan báo chí có trụ sở tại Genève, về sự kiện Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng chủ quyền Việt Nam tại Biển Đông.
Thông cáo nêu ra việc Bắc Kinh đơn phương đưa giàn khoan HD-981 đến đặt trái phép tại vùng thềm lục địa và đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Hành vi này đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam theo Công ước quốc tế về Luật Biển (UNCLOS), Tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển Đông (DOC), thỏa thuận cấp cao Việt-Trung.

Bản thông cáo nhấn mạnh phía Việt Nam đã kiên trì liên lạc công khai với Trung Quốc hơn 20 lần, trong đó có cả cuộc điện đàm giữa Phó thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Phạm Bình Minh với Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì nhằm tìm kiếm một giải pháp hòa bình.

Việt Nam yêu cầu Trung Quốc rút ngay giàn khoan và các tàu hỗ trợ ra khỏi vùng biển Việt Nam, đề nghị chính phủ các nước cùng lên tiếng chỉ trích hành vi sai trái của Bắc Kinh đang trực tiếp đe dọa hòa bình khu vực, an ninh hàng hải tại Biển Đông.

Cũng trong hôm nay 21/5, ông Phạm Bình Minh đã điện đàm với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry về những diễn biến gần đây trên Biển Đông. Ngoại trưởng Việt Nam cho biết Trung Quốc liên tục gia tăng số lượng tàu khiến tình hình rất căng thẳng, tuy nhiên phía Việt Nam cố gắng kiềm chế, tránh xung đột. Ngoại trưởng Hoa Kỳ đánh giá cao thiện chí đối thoại của Việt Nam, coi việc Trung Quốc đơn phương đặt giàn khoan là hành động khiêu khích và tái khẳng định lập trường của Mỹ về việc giải quyết tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Theo Thông tấn xã Việt Nam, tình hình căng thẳng tại Biển Đông đã được đề cập đến trong phiên điều trần trước Quốc hội Hoa Kỳ hôm 20/5 của ông Daniel Russel, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, thuộc Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ. Ông Russel khẳng định Trung Quốc muốn giành chủ quyền một cách phi pháp, và việc xây dựng trên đảo Gạc Ma là nhằm quân sự hóa các hòn đảo, làm cơ sở cho yêu sách chủ quyền. Ông cũng cho biết Mỹ dự kiến cung cấp 18 triệu đô la để tăng cường năng lực cho lực lượng tuần duyên Việt Nam.

Quốc hội Việt Nam sau khi nghe báo cáo của Chính phủ, hôm nay đã thảo luận về tình hình Biển Đông. Một số đại biểu đề nghị nên ra nghị quyết về vấn đề này, các đại biểu Trương Trọng Nghĩa, Huỳnh Thành Đạt đề xuất sớm xây dựng Luật Biểu tình để người dân có thể biểu thị lòng yêu nước.

Trên vùng biển Hoàng Sa hôm nay, theo Cục Kiểm ngư, các tàu Việt Nam đã đồng loạt đến gần giàn khoan HD-981 hơn những ngày trước. Trung Quốc cho máy bay quần thảo, chụp hình, còn các tàu cá vỏ sắt của Trung Quốc thường xuyên vào đánh bắt trái phép và cắt phá lưới của ngư dân Việt Nam.
Theo RFI