Đông Ki Sốt. Ảnh: Wiki.

Mới rồi nghe Thủ tướng Dũng nhắc đến quan hệ Việt Trung đại ý là mối quan hệ viển vông, tôi thấy sao mà ông dùng từ đắt thế. Rất có thể người Việt ta toàn đi mây về gió, từ tư duy phát triển, chiến lược quốc gia, từ cách tìm bạn, đồng minh, đến mua súng, máy bay SU, tầu ngầm kilo để bảo vệ đất nước, rồi nhìn chỗ nào cũng thấy kẻ thù như Đông Ki Sốt nhìn cối xay gió…nên mới khổ thế này.


Hôm qua, nhà có mấy ông khách tứ phương tới chơi. Chả hiểu rượu vào lời ra thế nào mà quay sang bàn về tính cách người Việt. Một ông hỏi, người Việt có tính cách gì rõ nhất?

Trời, kể hết thế nào được: khôn vặt, láu cá, tâm lý đám đông, ưa nịnh… Nhưng mà bên Nga, Mỹ hay ở đảo Solomon hẻo lánh đều có tính cách đó, không riêng gì người Việt.

Vậy, các anh nghĩ gì về tính sỹ diện. Uh, rất có thể.

Sỹ diện người Việt, kiên nhẫn người Mỹ

Anh kể một chuyện khá hài. Chả là anh xin cho ông bố vợ sang Mỹ chơi, làm cái thư mời gửi sứ quán Mỹ. Ông cụ ra Lãnh sự Mỹ để phỏng vấn, nộp 150$, đau hết cơ quan đoàn thể, họ hỏi mỗi một câu “Ai tài trợ cho cụ đi?”. “Con rể tôi, nó viết trong giấy ấy”. “Viết là một chuyện chứng minh là chuyện khác. Cảm ơn cụ, hẹn khi khác”.

Của đau con xót, mất 3 triệu trong có 1 phút, cụ cáu quá “Này tôi nói cho anh biết nhé, cho thì cho không cho thì thôi, người Việt từng thắng Mỹ đó. Đừng có mà sỹ diện”

Ông con rể bên này nghe tin suýt ngất. Sỹ gì không sỹ, sỹ cái vụ thắng Mỹ mới khổ. Mình xin vào Mỹ mà cứ làm như bố người ta không bằng. Có khi anh phỏng vấn lại tin Mỹ thắng Việt Nam còn khổ hơn.

Thằng con nhờ vả nghị sỹ nào đó can thiệp, cuối cùng cụ vẫn được sang chơi. Cho đi khắp nơi, cụ gật gù, nước địch thế mà cũng văn minh, đâu ra đấy. Nhưng mà thằng Mỹ mạnh thế này mà mình thắng mới tự hào. Cu con rể van như tế sao, thôi, bố nói tiếng Việt khe khẽ thôi nhé.

Nhớ lần cụ Lê Khả Phiêu đón Bill Clinton tại dinh Tổng Bí thư cách đây 14 năm (2000). Lẽ ra tiếp khách cựu thù thì nên quên quá khứ, hướng đến tương lai, cốt để hợp tác có lợi cho cả hai, chả hiểu nghĩ thế nào, cụ nói toẹt vào mặt Bill Clinton, Mỹ là đế quốc xâm lược.

“Căn nguyên cuộc kháng chiến chống xâm lược của chúng tôi là từ đâu? Sâu xa là từ khi chủ nghĩa đế quốc đi đánh chiếm thuộc địa. Nước Việt Nam có đem quân đi đánh Hoa Kỳ đâu mà Hoa Kỳ lại đem quân sang đánh Việt Nam?”

Rồi cụ Phiêu dạy Bill tiếp “…Hơn 30 năm chiến tranh, 19 năm bị cấm vận, gặp vô vàn khó khăn, thách thức, nhưng Chủ nghĩa Xã hội ở Việt Nam vẫn tồn tại, vẫn phát triển và nhất định sẽ phát triển.

Tôi được mời đi thăm Pháp, Italia và Cộng đồng châu Âu, tôi cũng nói như vậy. Bà Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ trong một lần gặp tôi có hỏi: Chủ nghĩa Xã hội có tồn tại được không? Tôi nói: Không những tồn tại mà Chủ nghĩa Xã hội sẽ tiếp tục phát triển thắng lợi.

Về đối ngoại, Việt Nam chúng tôi muốn là bạn với tất cả các dân tộc, các quốc gia trên thế giới, cùng phấn đấu vì hòa bình, độc lập, hữu nghị và phát triển, hợp tác bình đẳng, cùng có lợi. Chúng tôi theo đuổi một đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa các mối quan hệ, chúng tôi không đóng cửa. Việc ký Hiệp định thương mại Việt Nam- Hoa Kỳ chính là cũng nằm trong đường lối đó. Việt Nam đã có quan hệ ngoại giao với gần 170 nước, quan hệ thương mại với hơn 150 nước, Đảng chúng tôi có quan hệ với hơn 180 đảng Cộng sản, cánh tả, đảng cầm quyền.

Dù sau này, Ngài bàn giao nhiệm vụ cho tổng thống mới thì tôi vẫn xin mời Ngài và gia đình sang thăm lại Việt Nam.

Chúc Ngài, Cụ bà, Phu nhân và cháu gái Chelsea dồi dào sức khỏe và hạnh phúc.”

Clinton nghe xong chẳng hiểu vui hay buồn. Nhưng ông vẫn giữ lời hứa, thăm Việt Nam vài lần sau khi về vườn, nàng Hillary quay lại Hà Nội trong vai Ngoại trưởng. Chả hiểu hai ông bà có thăm lại cụ Phiêu không.

Sau này là bao nhiêu chuyện nhân quyền, tự do dân chủ, TPP, hợp tác…dù bao khó khăn, quan hệ hai nước vẫn tốt dần lên. 16 ngàn sinh viên Việt Nam đang du học tại Mỹ đủ nói lên điều gì.

Bây giờ CNXH đang long đong lật đật giữa biển Đông với “hai dòng thác cách mạng Putin và Tập Cận Bình” nhằm bóp chết Việt Nam, 180 đảng CS kia đi đâu hết, người Mỹ lại chìa tay, có cần giúp không.

Lắp ghép các sự kiện, khâm phục thay sự kiên nhẫn của người Mỹ đối với tính sỹ của người Việt.

Viển vông …xứ Việt

Nghe chuyện anh bạn, cả bọn cười vui nhưng trong lòng buồn, nhất là trong bối cảnh Nga-Trung bắt tay, định làm gỏi Ukraine và Việt Nam, nhằm dạy cho Mỹ một bài học về ứng xử, đúng kiểu… cụ Lê Khả Phiêu.

Rồi anh hỏi, dân mình có viển vông không. Oh, đúng quá, Thủ tướng vừa nhắc đến quan hệ Việt Trung “Việt Nam luôn mong muốn có hòa bình, hữu nghị nhưng phải trên cơ sở bảo đảm độc lập, tự chủ, chủ quyền, sự toàn vẹn lãnh thổ, vùng biển, và nhất định không chấp nhận đánh đổi điều thiêng liêng này để nhận lấy một thứ hòa bình, hữu nghị viển vông, lệ thuộc nào đó”.

Từ xưa tới nay, tôi chẳng bao giờ đọc bài của Thủ tướng từ đầu đến cuối. Lần này cũng thế, nhưng tôi thích chữ “viển vông”, mà ông dùng rất chuẩn.

Hữu nghị viển vông, đại cục viển vông, 16 chữ vàng, 4 tốt viển vông, ngay cả CNXH cũng viển vông nên TBT mới thở dài “100 năm nữa chưa chắc đã thành công”. Thế mà từ ông cao nhất đến cụ kéo xích lô tin sái cổ. Viển vông từ đó mà ra. Dân góp ý, các bố mang gông tới liền.

Trí thức du học Liên Xô tin Nga, vũ khí Nga, tư tưởng Nga, sức mạnh Nga bảo vệ Việt Nam, một niềm tin viển vông, dù thời đi học chỉ ăn cá hộp tanh lòm với mì sợi, bánh mỳ đen phết bơ.

Đó là một tính cách đặc trưng của người Việt, không thực tế, sống trong hão huyền, tin người, thành ra cái “viển vông” 16 chữ vàng, 4 tốt, văn hóa Nga vĩ đại, vũ khí nhất thế giới…làm hại cả đất nước.

Thế hệ U50-90 thích Đông Ki Sốt (Don Quixote de la Mancha – Đôn Ki-hô-tê xứ Man-cha) “Chiến với cối xay gió”. Đây là nhân vật ham mê phiêu lưu, muốn trở thành hiệp sĩ trừ gian diệt bạo, cứu người lương thiện. Y rất dũng cảm “quyết quét sạch sự xấu xa khỏi mặt đất, dũng cảm tấn công địch, quyết thắng kẻ thù, không rên rỉ, dù ruột có lòi ra ngoài”.

Chỉ có điều, kẻ thù của Đông Ki Sốt là cối xay gió, vì thế nhân vật này trở thành viển vông nhất trong sách vớ.

Nghe các bạn bàn về thời thế, tôi cứ nghĩ thầm, hay là do trẻ xứ mình đọc Đông Ki Sốt quá nhiều nên bị nhiễm tính sỹ diện, thích chuyện mây gió.

Bao giờ từ dân tới quan, sống và tư duy thực tế một chút, mới mong nước Việt mạnh lên.

24-5-2014
Hiệu Minh