Phạm Đoan Trang: ‘Chiến đấu cho tự do phải chấp nhận mất một phần lớn tự do và nhiều thứ khác nữa’


Bà Phạm Đoan Trang bị công an sách nhiễu thường xuyên sau khi phát hành cuốn "Chính Trị Bình Dân." (Hình: Facebook Phạm Đoan Trang)

VIÊT NAM – (VN) Blogger, nhà báo tự do Phạm Đoan Trang vinh dự là một trong ba người cùng được trao giải “Press Freedom Prize 2019” của Phóng Viên Không Biên Giới (Reporters Without Borders).
Buổi lễ trao giải diễn ra trang trọng tại Nhà Hát Deutsches ở Berlin. Người thay mặt blogger Phạm Đoan Trang đi nhận giải là ông Trịnh Hữu Long, tổng biên tập tờ Luật Khoa Tạp Chí.
Phạm Đoan Trang là tác giả của nhiều cuốn sách bị cấm lưu hành ở Việt Nam: “Chính Trị Bình Dân,” “Cẩm Nang Nuôi Tù,” “Phản Kháng Phi Bạo Lực”…
Bà được trao giải “The Prize For Impact” (Giải Cho Nhà Báo Có Tác Động).
Sáng hôm 13 Tháng Chín, ngay sau khi biết tin được trao giải thưởng, nhà báo Phạm Đoan Trang trả lời phỏng vấn riêng của Nhật báo Người Việt.
Nhật báo Người Việt: Nhìn lại hành trình từ một phóng viên báo nhà nước tới giải Tự Do Báo Chí  2019 của Tổ Chức Phóng Viên Không Biên Giới, bà tự thấy mình đã phải đánh đổi, hay mất mát những gì?
Bà Phạm Đoan Trang: Tôi nghĩ tôi cũng mất khá nhiều, nhưng tôi không muốn nói về những mất mát đó, bởi vì quan niệm của tôi lâu nay là “làm đừng kêu, kêu đừng làm”. Đã chấp nhận đi vào con đường chiến đấu cho tự do thì chắc chắn phải mất một phần lớn tự do và nhiều thứ khác nữa.
Nhật báo Người Việt: Cùng thời điểm bà nhận giải thì người phát ngôn Bộ Ngoại Giao CSVN bác bỏ tin VN thuộc top 10 nước kiểm duyệt báo chí gắt gao nhất thế giới, bà có bình luận gì?
Bà Phạm Đoan Trang: Tôi không lạ cũng chẳng phẫn nộ trước phản ứng đó của Bộ Ngoại giao Việt Nam và nhà nước Việt Nam nói chung. Có điều, tôi biết chắc chắn là bà Lê Thu Hằng, ở cương vị phát ngôn viên của Bộ Ngoại Giao CSVN, bà ấy có bề dày kinh nghiệm tiếp xúc với báo giới Việt Nam, có quan hệ sâu rộng với các nhà báo Việt Nam và bà ấy quá hiểu thực tế Việt Nam có kiểm soát tự do báo chí hay không, kiểm soát chặt đến mức nào… Đã hiểu quá rõ sự thật ấy mà còn bác bỏ được thì ta phải công nhận là quan chức, cán bộ của đảng và nhà nước cộng sản Việt Nam rất giỏi sống hai mặt cũng như dối trá mà không thấy thẹn.
Nhật báo Người Việt: Theo bà, những người làm báo ở Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức, hoặc nỗi khổ, dằn vặt nào nếu như họ yêu nghề và có lương tâm với nghề báo?
Bà Phạm Đoan Trang: Câu hỏi hay nhưng rộng quá, để trả lời nó, tôi sẽ cần viết ít nhất một cuốn sách. Một cách ngắn gọn hết sức có thể, thì với tôi, nỗi dằn vặt lớn nhất với một nhà báo Việt Nam có lương tâm là cảm giác bất lực, không thể làm gì để thay đổi thực trạng, giải quyết vấn đề, cứu giúp những nạn nhân của bất công, nghèo đói và vi phạm nhân quyền ở Việt Nam.

Theo báo Người Việt

Phạm Đoan Trang nói gì về bài công kích giải RSF trên báo Công an Nhân dân?

Hôm 16/9, báo Công an nhân dân online đăng bài “Tổ chức Phóng viên không biên giới lại diễn trò hề”.
Bài báo có đoạn: “Phạm Đoan Trang, đối tượng từng có nhiều hành động lợi dụng vấn đề dân chủ, nhân quyền vu cáo, xuyên tạc tình hình Việt Nam. Vậy đâu là sự thật về tổ chức Phóng viên không biên giới (RSF) và vì sao lại dựng Phạm Đoan Trang để trao giải?”
“Trong nhiều bài viết, nhiều cuốn sách như “Chính trị bình dân”, “Cẩm nang nuôi tù”... (đều xuất bản chui), Phạm Đoan Trang xuyên tạc, bóp méo tình hình dân chủ, nhân quyền Việt Nam, kích động những người nhẹ dạ cả tin tham gia biểu tình, chống phá chính quyền, nhà nước, làm mất an ninh trật tự, phá hoại môi trường hòa bình, ổn định chính trị ở Việt Nam.”
“Trong phát ngôn cũng như hoạt động của mình, Phạm Đoan Trang bất chấp đạo lý, luôn thể hiện cái gọi là tinh thần “dấn thân”, đã liên kết với một số blogger chống phá dưới các trướng “dân chủ”, “xã hội dân sự”, hô hào mang lại “tự do, dân chủ, nhân quyền” cho Việt Nam! Nguy hiểm hơn, đối tượng này được cho là thành viên, phối hợp tích cực với Tổ chức Việt Tân (tổ chức đã được Bộ Công an xếp vào tổ chức khủng bố), “ngưu lai, mã khứ tầm quy” cùng với Phạm Chí Dũng, Tạ Phong Tần, Nguyễn Văn Hải... “nội công, ngoại kích”, không từ âm mưu, thủ đoạn nào nói xấu đất nước, chế độ, lên án xã hội, vu cáo chính quyền đến thực hiện âm mưu lật đổ vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước,” theo báo Công an nhân dân online.
Tờ báo cũng đưa cáo buộc nhắm vào RSF: “Những cái gọi là “xếp hạng tự do báo chí” hằng năm đối với các quốc gia hay giải “nhân quyền”, “tự do báo chí” mà RSF thực chất chỉ giống như “mồi câu”, nhử các cá nhân có hành vi chống đối nhà nước sở tại cố gắng “lập thành tích” bằng các trò quấy phá, chống đối để lĩnh thưởng! “Ăn cây nào rào cây đấy”, RSF chủ yếu phục vụ mục đích chính trị của các thế lực núp sau cái bóng gọi là tự do báo chí, dân chủ, nhân quyền.”
Hôm 16/9, trả lời RFA, Phạm Đoan Trang nói: “Ở giác độ báo chí, cụ thể là về kỹ thuật viết, thông tin, lập luận, bằng chứng, cơ sở lý luận... thì tôi thấy bài viết của tác giả trên báo Công an nhân dân rất yếu, chưa đạt tiêu chuẩn một bài báo.”
“Ở giác độ nhận thức, kiến thức chính trị thì tác giả có lẽ không hiểu mấy về nhân quyền, chính trị, và cơ chế hoạt động của các tổ chức quốc tế.”
“Còn các nhận định của tác giả về tôi thì tôi nghĩ là cũng nhẹ nhàng, so với các “sản phẩm” của lực lượng dư luận viên lâu nay nhằm vào chúng tôi. Điều đó khiến tôi có cảm giác tác giả chỉ viết cho tròn nhiệm vụ chứ không có ý nào khác. Vì vậy nên tôi thông cảm và sẽ không có hồi đáp.”
Tác giả “Chính trị bình dân” cũng nói thêm: “Các báo ở Việt Nam, khi đưa tin, bình luận về các sự kiện, vấn đề mà “trên” coi là nhạy cảm, thì luôn phải chờ chỉ đạo của “trên” (tức là ban Tuyên giáo, Bộ Công an, hay các cơ quan có thẩm quyền liên quan khác). Chỉ đạo của “trên” cho từng vụ việc sẽ khác nhau, ví dụ có những vụ việc, sẽ chỉ báo này đăng tải tin bài mà các báo kia lại không.”
“Do đó, trong sự kiện RSF trao giải Tự do Báo chí cho một nhà báo Việt Nam, có thể mới có báo Công an Nhân dân được chỉ đạo viết bài “đấu tranh, phản bác” ngay, còn các cơ quan báo chí khác thì chưa hoặc không nhận được chỉ đạo viết.”
“Về cách nhà nước chỉ đạo bộ máy tuyên truyền tấn công các blogger, nhà báo tự do, tôi nghĩ không có gì khó hiểu và cũng không có gì mới. Lâu nay, thường là nhà nước CHXHCN Việt Nam chủ yếu sử dụng “truyền thông đen”, tức mạng xã hội, để tấn công, mạ lỵ, vu khống và khủng bố những người hoạt động dân chủ-nhân quyền, người bất đồng chính kiến. Báo chí chính thống thật ra không phải là lực lượng chủ lực trong công việc này.” “Tuy nhiên, gần đây, Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) cũng đã “ra quân” bằng chương trình “Nhận diện” với nội dung hoàn toàn không phải là báo chí mà là một sản phẩm tuyên truyền nhằm nhào nặn tư duy, định hướng người xem hiểu sai lệch về các giá trị dân chủ-tự do-quyền con người. Tôi nghĩ như vậy là đã đến lúc nhà nước Việt Nam thấy rõ tính chính danh của họ đang lung lay nên họ phải làm đủ trò để giữ lấy nó, cũng là giữ lấy độc quyền lãnh đạo của đảng Cộng sản.”
“Bài công kích RSF và giải thưởng Tự do Báo chí 2019 của RSF trên Công an Nhân dân hôm nay cũng vậy; nó là một trong số vô vàn những “sản phẩm tuyên truyền” phục vụ động cơ đó: góp phần sống chết giữ tính chính danh và giữ ghế của đảng Cộng sản,” Nhà báo Phạm Đoan Trang nói với RFA.
Trong một diễn biến khác, Học viện Quốc gia về Ngôn ngữ và Văn minh Phương Đông Pháp loan báo tổ chức buổi nói chuyện giới thiệu sách của nhà báo, blogger Phạm Đoan Trang vào trưa ngày 24/9/2019 tại phòng 4.05, Institut National des Langues et Civilisations Orientales, 65 rue des Grands Moulins, 75013 Paris.
Hôm 12/9, RSF công bố nhà báo Phạm Đoan Trang là người được giải thưởng Tự do Báo chí 2019, hạng mục tầm ảnh hưởng.
Nhà báo Phạm Đoan Trang, 41 tuổi, không thể có mặt tại buổi trao giải ở Berlin, nhưng cô đã gửi video của mình đến ban tổ chức. Nhà báo Trịnh Hữu Long, Tổng biên tập và sáng lập viên của Luật khoa tạp chí đã đến nhận giải thay mặt Phạm Đoan Trang.
Theo RFA